Ημέρα έντονων αναμνήσεων και συναισθημάτων η σημερινή!!!

Ημέρα έντονων αναμνήσεων και συναισθημάτων η σημερινή και είναι εξαιρετικό ένα παλαιότερο αφιέρωμα που αλίευσα στο διαδίκτυο για τον Παναγιώτη Μποβολανέα, το τυχερό παιδί του «Γουέμπλεϊ», τέσσερις δεκαετίες μετά την αλησμόνητη βραδιά...

Απόψε, συμπληρώνονται αισίως 46 χρόνια από τη μαγική βραδιά!!!
Για όσους αναρωτιούνται ποιος είναι ο ξανθούλης πιτσιρικάς που συνόδευε την ομάδα μας στο γήπεδο δεν έχουν παρά να διαβάσουν τη συνέχεια:

Κάθε άνθρωπος κουβαλάει μέσα του πράγματα και καταστάσεις που τον έχουν «σημαδέψει» από μικρό παιδί. Ποιος ξεχνάει την πρώτη του βόλτα με το ποδήλατο; Την πρώτη του μέρα στο σχολείο; Τον πρώτο του έρωτα;

Για τον Παναγιώτη Μποβολανέα, τον πιτσιρικά που συνόδευε τους παίκτες του «τριφυλλιού» στο γήπεδο από το 1968 έως το 1972, ο πρώτος μεγάλος «έρωτας» ήταν ένας και μοναδικός!

Ο Παναθηναϊκός. Και η πιο δυνατή ανάμνησή του, η βόλτα που κάθε πιτσιρικάς της εποχής του θα ήθελε να κάνει. Στον αγωνιστικό χώρο του «Γουέμπλεϊ», δίπλα στον αρχηγό Μίμη Δομάζο, λίγο πριν από τον τελικό του 1971 με τον Άγιαξ. Στη μεγαλύτερη στιγμή ελληνικής ομάδας στα Κύπελλα Ευρώπης.

Σε μία βόλτα στον «ναό» της Λεωφόρου με αφορμή τη συμπλήρωση 40 χρόνων από το «έπος του Γουέμπλεϊ», το «Goal» ζήτησε από τον 46χρονο (πλέον) Παναγιώτη Μποβολανέα να μοιραστεί μαζί μας τις θύμησές του από μία εποχή που δεν ξεθώριασε ποτέ, αλλά και το σχόλιό του για τα όσα βιώνει ο σημερινός Παναθηναϊκός και οι απαντήσεις του, αν μη τι άλλο, είναι «φωτιά».

- Πότε ήταν η πρώτη σας επαφή με τον Παναθηναϊκό;

Μου την έχουν περιγράψει, διότι δεν τη θυμάμαι. Ήμουν μόλις 3 ετών. Με έφερνε σ’ αυτό εδώ το γήπεδο ο πατέρας μου, ο Σωτήρης Μποβολανέας, από τις αρχές της σεζόν 1968-69. Έμπαιναν οι παίκτες από εκείνη τη γωνία και μαζί τους έμπαινα κι εγώ. Αυτό κράτησε μέχρι και κάνα χρόνο μετά το "Γουέμπλεϊ", όταν έφτασα 7 χρόνων.

- Έναν πιτσιρικά έβαζαν πάντα μαζί τους οι παίκτες;

Στο "Γουέμπλεϊ" ήταν ένας. Με τον Ερυθρό Αστέρα ένας. Το στανταράκι βεβαίως ήμουν εγώ, αλλά ορισμένες φορές έρχονταν κι άλλα παιδάκια. Θυμάμαι μία φορά είχε φέρει και ο Βασίλης Κωνσταντίνου τον γιο του τον Λάρι -ένα εξαιρετικό παιδί με το οποίο γίναμε και φίλοι- αλλά εγώ ήμουν πάντα ο βασικός, γιατί είχε την τρέλα ο πατέρας μου να με φέρνει κάθε Κυριακή. Από μικρός αγάπησα σε υπερβολικό βαθμό τον Παναθηναϊκό. Κι όπως καταλαβαίνεις, όταν περνάς τα πρώτα σου χρόνια στη Λεωφόρο και συνεχίζεις έτσι -διότι ποτέ δεν σταμάτησα να πηγαίνω στο γήπεδο- δεν μπορείς να μην κολλήσεις με το «τριφύλλι». Κάθε Κυριακή μέσα. Με τις χαρές, με τις λύπες, με τις ανησυχίες μας τις τωρινές κι όλα αυτά που προβληματίζουν κάθε Παναθηναϊκό.

- Ποιο ματς του Παναθηναϊκού θυμάστε έντονα;

Για μένα ίσως το καλύτερο παιχνίδι που έχω παρακολουθήσει live είναι το ντέρμπι με τον Ολυμπιακό για το Κύπελλο το 1977, εδώ στη Λεωφόρο. Νικήσαμε 2-1 στην παράταση σε μία ματσάρα με τρομερές φάσεις και τρεις αποβολές. Δύο για εμάς και μία για τον Ολυμπιακό. Είχαμε προηγηθεί με τον Αλβαρέζ, ισοφάρισε στο 90’ ο Ολυμπιακός με τον Γλέζο και καθάρισε την πρόκριση με ένα τρομερό σουτ στο "γάμα" ο συγχωρεμένος ο "Μήτσος" ο Δημητρίου. Αξέχαστο θα μου μείνει αυτό το ματς.

Και ξέρεις και για ποιον άλλο λόγο; Διότι κάποιες στιγμές άκουγες, όχι μόνο από την κερκίδα που κάθονταν οι Ολυμπιακοί, αλλά από διάφορες "εστίες" σε όλο το γήπεδο να φωνάζουν "Ολυμπιακός, Ολυμπιακός". Τι συνέβαινε; Σε όλες τις θύρες ήταν μέσα κι οπαδοί του Ολυμπιακού και κάθονταν να δουν τον αγώνα δίπλα δίπλα με τους Παναθηναϊκούς. Για κάν' το σήμερα αυτό σε ντέρμπι. Και στις δύο έδρες. Δεν λέω, και τότε γίνονταν τσαμπουκάδες και καυγάδες, αλλά ήταν μεμονωμένοι. Δεν έδιναν ραντεβού για να σκοτωθούν όπως κάνουν σήμερα.

- Από τον τελικό του ’71 τι σας έχει μείνει χαραγμένο στο μυαλό;

Θυμάμαι χαρακτηριστικά την ώρα που μπήκαμε στο γήπεδο και οι 22 παίκτες και φτάσαμε στη σέντρα για τις φωτογραφίες. Με το που τελείωσαν οι παίκτες και σηκώθηκαν από τους πάγκους μου έδωσε πασούλα την μπάλα ο Αντωνιάδης και την ξαναπέταξα πίσω. "Κόλλησα" εκεί για αρκετή ώρα. Μου το έλεγε μετά ο πατέρας μου για χρόνια. Να παίζουμε τελικό Κυπέλλου Πρωταθλητριών κι εγώ, η "μασκότ" της ομάδας, να αλλάζω πασούλες με τον Αντωνιάδη λίγο πριν αρχίσει το ματς.

Δεν θα ξεχάσω ποτέ και τον κόσμο. Όχι μόνο στο Λονδίνο, αλλά σε όλα τα ματς. Γύριζε η ομάδα από το ματς με την Έβερτον, έκανε πορεία σε όλη την Αθήνα κι έβλεπες σε κάθε γωνιά κόσμο να την αποθεώνει. Γύριζες κι έβλεπες παντού γύρω σου χαρά. Και δεν μιλάμε για εύκολα πράγματα. Μιλάμε για έντεκα ελληνόπουλα κόντρα σε μεγαθήρια. Χωρίς προσθήκες, χωρίς τίποτα Και με κόντρα διαιτησίες. Νικούσε ο Παναθηναϊκός την Έβερτον στην Αγγλία και του στέρησαν τη νίκη στο φινάλε με το φάουλ που δεν δόθηκε στον Οικονομόπουλο. Πήγε στο Βελιγράδι με τον Ερυθρό Αστέρα και τον τσάκισαν οι διαιτητές.

- Ο Δομάζος σας είχε πει τίποτα μπαίνοντας στο «Γουέμπλεϊ»;

Όχι. Από τον τελικό, όχι, δεν θυμάμαι κάτι συγκεκριμένο. Θυμάμαι όμως μία άλλη ιστορία με τον Φυλακούρη. Ο Τότης ήταν ο πρώτος που άρχισε να με βάζει στο γήπεδο μαζί με την ομάδα. Κάποια στιγμή έπεσε δάκτυλος της μάνας μου.

Με πιάνει μία μέρα και μου λέει ''πρόσεχε, μη βγαίνεις συνέχεια με τον Φυλακούρη. Δεν βλέπεις ότι είναι σαν Καραγκιόζης μ' αυτήν τη μύτη; Να βγαίνεις με τον Δομάζο''. Και πάω κι εγώ με την αθωότητά μου και λέω πριν από ένα ματς στον Φυλακούρη «κύριε Τότη, δεν θα βγω μαζί σας σήμερα, θα πάω με τον Δομάζο». Με ρωτάει ο Φυλακούρης «γιατί, αγόρι μου;» και του απαντάω «γιατί μου είπε η μάνα μου ότι είστε σαν Καραγκιόζης». Λύθηκε στα γέλια όλη η ομάδα! Αλλά κι ο Τότης δεν μου κράτησε την παραμικρή κακία. Ίσα ίσα.

- Αν δεν κάνω λάθος, ο πατέρας σας είχε πολύ φιλικές σχέσεις και με τον Πούσκας

Ναι. Ήταν πολύ φίλοι. Με έπαιρνε μαζί του σχεδόν καθημερινά στις προπονήσεις. Κι επειδή μικρός ήμουν έτσι γεματούλης, όπως παραμένω και τώρα, μου έκανε παρατηρήσεις ο Πούσκας και μου φώναζε στα ελληνικά «πατάτο νερό» για να μην τρώω. Άλλη μεγάλη μορφή και φυσιογνωμία του Παναθηναϊκού ο Πούσκας. Έστηνε 10 μπάλες έξω από την περιοχή και έλεγε στους παίκτες «δοκάρι» και η μπάλα πήγαινε με δύναμη εκεί. Ξανά «δοκάρι». Πάλι και πάλι και πάλι Σουτάρες, τραβούσε σε σημείο που να φοβάσαι μη σπάσει η δοκός.

- Ποιον θεωρείτε εσείς ως «τοτέμ» του ποδοσφαιρικού Παναθηναϊκού;

Πέρασαν πολλοί μεγάλοι παίκτες, αλλά η μεγαλύτερη μορφή που φόρεσε ποτέ τη φανέλα του Παναθηναϊκού θεωρώ ότι είναι ο Μίμης Δομάζος. Τον θεωρώ ανιδιοτελή. Το μόνο του κίνητρο είναι η ίδια η ομάδα. Ο Παναθηναϊκός. Το "τριφύλλι". Και πολλές φορές ακόμη κι αν ακούγεται ακραίος στις τοποθετήσεις του, δεν αλλάζει τίποτα στις ψυχές των Παναθηναϊκών.

Ήταν, είναι και θα είναι ο «στρατηγός» μας. Μέσα κι έξω από τα γήπεδα. Είχε λύσσα πριν από τα ντέρμπι με τον Ολυμπιακό κι έμπαινε στα αποδυτήρια κι έψηνε τους συμπαίκτες του για τη νίκη. Αυτούς θέλουμε. Τέτοιους παίκτες θέλουμε, για να σηκώνει η ομάδα κεφάλι.

- Εχετε κρατήσει επαφές από τότε;

Όχι, δυστυχώς.

- Η μητέρα σας, σας άφηνε να πηγαίνετε στο γήπεδο;

Η μητέρα μου; Τι να πει; (σ.σ.: γέλια). Δεν μπορούσε να πει τίποτα στον πατέρα μου. Να φανταστείς είχε βάλει σ’ ολόκληρο το σαλόνι φωτογραφίες του Παναθηναϊκού, απ’ άκρη σε άκρη. Βέβαια, όσο περνούσαν τα χρόνια μου, η μάνα μου όλο και του κατέβαζε μία μία τις φωτογραφίες, μέχρι που μια μέρα έγινε επανάσταση. Είχε κατεβάσει την κεντρική φωτογραφία της ομάδας του «Γουέμπλεϊ» και την είχε βάλει στην κουζίνα. Και μπαίνει έξαλλος ο πατέρας μου μέσα και της φωνάζει «τι τον έβαλες τον Παναθηναϊκό στην κουζίνα, ρε γυναίκα; Να πλύνει τα πιάτα;». Κι όπως καταλαβαίνεις, η φωτογραφία επέστρεψε αμέσως στο σαλόνι.

- Βλέποντας τα πράγματα απ' έξω, σαν φίλαθλος, τι λάθη πιστεύετε ότι έγιναν σ' αυτά τα τρία χρόνια της πολυμετοχικότητας;

Το βασικό λάθος για μένα είναι πως όλη αυτή η τριετία "ποτίστηκε" από ένα και μόνο πράγμα: από το «εγώ». Πολύ «εγώ». Ποιος θα βάλει το «εγώ» του πιο πάνω από τον άλλο. Το «εγώ» της ομάδας που ήταν όμως τόσα χρόνια «μαδημένο» από τους αντιπάλους της δεν ενδιέφερε κανέναν και φάνηκε ότι τους ενδιέφερε το προσωπικό τους. Αν μπορούσαν όλοι αυτοί οι άνθρωποι να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να βάλουν για μία φορά τον Παναθηναϊκό από πάνω και τους εαυτούς τους από κάτω, θα ήμασταν κι εμείς ευτυχισμένοι. Γιατί θα βλέπαμε κάτι διαφορετικό. Θα βλέπαμε προσπάθεια.

Τώρα βλέπεις πάμε για το καθεστώς το παλιό, έτσι όπως πάνε τα πράγματα. Νομίζεις δεν ανησυχούν οι Παναθηναϊκοί; Θέλουν νομίζεις πάλι την ίδια κατάσταση που είχαμε πριν; Οι άλλοι ήταν τυχεροί και τους «έκατσε» ο Μαρινάκης, ο οποίος φαίνεται πως έχει τώρα την οικονομική δυνατότητα και ευνοείται ο Ολυμπιακός.

- Γήπεδο πηγαίνετε σήμερα;

Βέβαια. Δεν κόβεται αυτό Χωρίς διαρκείας, αλλά πηγαίνω συνέχεια.

- Πώς τα βλέπετε τα πράγματα τώρα;

Δύσκολα. Αυτό που με στενοχωρεί πάνω απ' όλα είναι ότι βλέπω Παναθηναϊκούς διχασμένους. Με τρελαίνει αυτό, με πληγώνει αφάνταστα. Πιο πολύ κι από τα πρωταθλήματα κι απ’ όλα.

- Γιατί έφτασε όμως ο κόσμος σ’ αυτήν την κατάσταση;

Αν πάρεις τα πράγματα με τη σειρά, φαίνεται και το γιατί, όπως φαίνεται και το συναίσθημα του κόσμου. Όταν είχαμε τον Γιώργο Βαρδινογιάννη πρόεδρο και κατέβαινε ακόμη και στις προπονήσεις και κλωτσούσε την μπάλα μαζί με τους παίκτες, τον είχαμε όλοι πολύ ψηλά. Γιατί βλέπαμε όλοι έναν άνθρωπο που ήθελε να κάνει καλό στην ομάδα. Που την αγαπούσε.

Αυτό κράτησε αρκετά χρόνια και σου θυμίζω ότι στα 10 πέτρινα χρόνια του Ολυμπιακού πήραν πρωτάθλημα και η ΑΕΚ και ο ΠΑΟΚ και η Λάρισα. Αυτό σημαίνει ότι επί προεδρίας του το παιχνίδι παιζόταν περισσότερο στα ίσα. Θα μου πεις, δεν έπαιρνε ο Ολυμπιακός... Δεν έπαιρνε επειδή είχε τα προβλήματά του. Έπαιρναν όμως όλοι οι άλλοι. Όχι σαν αυτό το πράγμα που έχει γίνει τώρα. Αυτή τη «χούντα». Με τόσα πρωταθλήματα σερί. Αυτά λοιπόν τα 12 χρόνια, τα άσχημα, τα δικά μας, όπου ο Παναθηναϊκός απάντησε με μόνο ένα νταμπλ, άρχισαν οι στενοχώριες. Κάποια στιγμή ήρθε και η τεσσάρα από τον Ολυμπιακό και βγήκαμε στους δρόμους. Και λέω βγήκαμε, διότι θεωρώ τον εαυτό μου κομμάτι απ' αυτόν το λαό και ό,τι κάνει νιώθω σαν να το έχω κάνει κι εγώ. Και ζήτησε όλος αυτός ο κόσμος να φύγει ο Τζίγγερ. Κι εγώ μαζί, διότι άπαντες νιώθαμε πληγωμένοι...

Το έδαφος όμως ήταν πλέον πολύ... πρόσφορο για να φάμε παραμύθι. Και το φάγαμε. Ήρθε ο Βγενόπουλος και μας είπε ότι θα γίνουμε πιο δυνατοί από τον Αμπράμοβιτς. Τι θα κάνεις εκεί σαν Παναθηναϊκός; Δεν θα τον υποστηρίξεις από τη στιγμή που σου προσφέρει ένα όραμα; Οσοι αγαπάμε τον Παναθηναϊκό δεν μας ενδιαφέρει πώς θα λέγεται αυτός που θα είναι μπροστά.

Αρκεί να ξέρουμε ότι θα κάνει στην ομάδα κάτι καλό. Ότι θα μας δώσει όραμα. Κι έτσι με όλα αυτά φτάσαμε σε ένα σημείο κάποιοι να γουστάρουν τον Βγενόπουλο, άλλοι τον Πατέρα κι άλλοι τον Βαρδινογιάννη και να τσακώνονται μεταξύ τους... Υπάρχουν όμως και οι άλλοι φίλοι του Παναθηναϊκού, αυτοί που έχουν μόνο το τριφύλλι στην καρδιά τους και το αίμα τους, που δεν τους ενδιαφέρει κανένα όνομα. Μόνο ο Παναθηναϊκός. Κι έτσι θα πρέπει να σκέφτονται...

- Έχετε παιδιά;

Έχω έναν γιο 17 χρόνων.

- Να μη ρωτήσω τι ομάδα είναι;

Ε, ναι. Είναι τρελαμένος κι αυτός με τον Παναθηναϊκό. Είναι αυτό που λένε... Μαζί με το τριπλό εμβόλιο ως νεογέννητο του κάναμε και το εμβόλιο του Παναθηναϊκού. Κι όλα πήραν το δρόμο τους.

- Ανά δεκαετία ποιον παίκτη του Παναθηναϊκού ξεχωρίζετε;

Από το '70 επιλέγω ξεκάθαρα τον Δομάζο. Από το '80 τον Σαραβάκο, αλλά από την άλλη δεν μπορείς να αφήσεις έξω παίκτες όπως ο Ζάετς ή ο Ρότσα που ήταν στα ντουζένια τους. Από το '90 τον Βαζέχα, ο οποίος κάρφωνε γκολ μέχρι 40 χρόνων! Και τώρα φτάνουμε στον Τζιμπρίλ. Μας ξανάδωσε, ρε παιδί μου, λίγο αυτοπεποίθηση σαν ομάδα. Ότι θα πολεμήσει, ότι κάτι θα κάνει. Γι' αυτό και θα μείνει κι αυτός για πάντα στις καρδιές όλων των Παναθηναϊκών. Δεν θα ξεχαστεί αυτός ο παίκτης...

-Για του χρόνου τι βλέπετε;

Αν δεν ξεκαθαρίσουν τα διοικητικά για να ξέρουμε τι θα γίνει, πολύ φοβάμαι ότι πάλι ξεκινάει με προβάδισμα ο Ολυμπιακός. Εκτός κι αν γίνει κάποια δραματική αλλαγή τώρα, πριν μπει το καλοκαίρι. Και φοβάμαι μην αρχίσουμε πάλι τα ψώνια από τα κάτω ράφια στις μεταγραφές.

- Αν είχατε τους τέσσερις μεγάλους μετόχους του Παναθηναϊκού, τον Βαρδινογιάννη, τον Βγενόπουλο, τον Πατέρα και τους Γιαννακόπουλους, απέναντί σας σε ένα τραπέζι, τι θα τους λέγατε;

Δεν θα έλεγα τίποτα. Αν τους είχα μπροστά μου, απλώς θα έβαζα τα κλάματα... Μα την Παναγία. Για να τους δώσω να καταλάβουν τι μας έχουν κάνει. Σε τι κατάσταση μας έχουν φέρει πια. Μας έχουν... λιώσει. Να κάνουν κάτι επιτέλους για την ομάδα, για τη ζωή. Θα τους έλεγα 'τι περιμένετε; Πόσα χρόνια σας έχουν μείνει στον καθένα; Είκοσι στον έναν, τριάντα στον άλλον; Πόσα; Δεν θέλετε να τα περάσετε ευτυχισμένοι; Να δώσετε χαρά στον κόσμο;

Κάπως έτσι το φιλοσοφούμε κι εμείς. Η ευτυχία ταυτίζεται με την ομάδα. Οι ίδιοι τι περιμένουν από τους εαυτούς τους; Να επιβεβαιώσουν το "εγώ" τους για άλλη μία φορά; Είναι... Σούπερμαν όλοι τους στις επιχειρήσεις τους. Όλοι τους. Ας κάνουν μία φορά και κάτι διαφορετικό, πάνω από τα "εγώ" τους. Να βάλουν το "τριφύλλι" πάνω απ' όλα. Αυτά θα τους έλεγα. Τώρα το αν θα έπιαναν τόπο...

Συνέντευξη στον ΚΩΣΤΑ ΓΟΥΛΗ - SENTRAGOAL  - 2/6/2011