Σαν το Κάστρο της Μονεμβασιάς... κανένα άλλο!!!

Κάστρα έχουμε γυρίσει πολλά, αλλά σαν το Κάστρο της Μονεμβασιάς κανένα άλλο. Όσο και να μείνεις εδώ δεν χορταίνεις τη θέα. Βλέποντας το σπίτι του Γιάννη Ρίτσου, καταλαβαίνεις αμέσως πόσο μπορεί να συμβάλλει το τοπίο στην απογείωση του ταλέντου και των έμφυτων ικανοτήτων του κάθε ανθρώπου. 
«Κυρά Μονοβασιά μου, πέτρινο καράβι μου. Χιλιάδες οι φλόκοι σου και τα πανιά σου. Κι όλο ασάλευτη μένεις να με αρμενίζεις μες στην οικουμένη» έγραψε ο Γιάννης Ρίτσος για τον τόπο του, τη Μονεμβασιά. Για τον άγριο βράχο, την Άκρα Mινώα - όπως ονομαζόταν κατά την αρχαιότητα - που αποκόπηκε από την Πελοπόννησο με έναν σεισμό το 375 μ.X. και πήρε τη μορφή που έχει ως σήμερα. 
Πίσω από τα μεσαιωνικά τείχη της Μονεμβασιάς κρύβεται η μαγευτική καστροπολιτεία που φιλοξενεί βυζαντινές εκκλησίες, επιβλητικά αρχοντικά, γραφικά καλντερίμια και μία σειρά από ξενώνες, εστιατόρια, μπαρ και καταστήματα, που βρίσκονται σε αρμονία με το αρχιτεκτονικό προφίλ της πόλης. Στον «Βράχο της Μονεμβασιάς» συνδιαλλέγεται η άγρια ομορφιά της πέτρας με το μπλε της θάλασσας και το σήμερα με την ατμόσφαιρα των μεσαιωνικών χρόνων. 
Αξίζει τον κόπο να έρθετε ως εδώ, αλλά για να ολοκληρώσετε την περιήγησή σας στην καστοπολιτεία θα χρειαστείτε δυο - τρεις διανυκτερεύσεις και όρεξη για περπάτημα...  

H Μονεμβασιά ήταν από τις πιο σπουδαίες και πιο ιστορικές καστροπολιτείες της Ελλάδας και χωρίς αμφιβολία είναι ένα από τα ωραιότερα κάστρα στον κόσμο. Η Μονεμβασιά είναι χτισμένη πάνω σε ένα βράχο με μοναδική πρόσβαση από τη στεριά μια στενή λωρίδα γης από την οποία πήρε και το όνομά της. Η φυσική τοποθεσία της την είχε καταστήσει ιδανικό καταφύγιο κατά τις επιδρομές των βαρβάρων. Ιδρύθηκε στα χρόνια του αυτοκράτορα Μαυρικίου, το 583, όταν οι κάτοικοι των γύρω περιοχών έψαχναν να βρουν καταφύγιο από τις επιδρομές των Αβάρων και των Σλάβων.

Η πόλη φαίνεται ότι αρχικά ιδρύθηκε στο ψηλότερο πλάτωμα της κορυφής και αργότερα επεκτάθηκε στα νοτιοανατολικά, σε τόπο ομαλό, απάνεμο και αθέατο από την πελοποννησιακή ακτή, που επιπλέον διαθέτει και το προνόμιο να αποτελεί καίριο παρατηρητήριο για όσα καράβια διαπλέουν το Μυρτώο πέλαγος.

Ο οικισμός, αν και δεν διέθετε απολύτως καμία πηγή νερού, αναδείχθηκε σε ναυτικό και εμπορικό σταθμό για τους θαλάσσιους δρόμους του Αιγαίου. Το λιμάνι της πόλης ήταν διπλό, στα βόρεια και τα νότια της γέφυρας που ένωνε τη βραχώδη χερσόνησο με την απέναντι στεριά. Από τα μέσα του 10ου αιώνα η πόλη άρχισε να αναπτύσσεται δυναμικά, με το άπλωμα του οικισμού σε όλο το βράχο.

Σύμφωνα με τον Άραβα γεωγράφο Ιντριζί στα μέσα του 12ου αιώνα η πόλη διέθετε ψηλό τείχος, ενώ λίγο αργότερα έγινε έδρα Μητρόπολης. Τότε το κάστρο ενισχύθηκε τόσο, ώστε έγινε οχυρό που αντιστάθηκε σθεναρά σε όσους το επιβουλεύτηκαν, όπως στον Ρογήρο Β΄, βασιλιά των Νορμανδών, το 1147, και στον Γουλιέλμο Β' Βιλλεαρδουίνο, έναν αιώνα μετά, στις δυνάμεις του οποίου τελικά υπέκυψε το 1248, μετά τον αποκλεισμό των Φράγκων πολιορκητών και ικανές διαπραγματεύσεις για τη διατήρηση παλαιότερων προνομίων των κατοίκων.

Η πόλη, ωστόσο, επέστρεψε στους Βυζαντινούς το 1262, μαζί με τα κάστρα του Μυστρά, του Γερακίου και της Μεγάλης Μαΐνης, με τη συνθήκη που ακολούθησε τη συμφωνία μεταξύ Φράγκων και Βυζαντινών μετά τη μάχη της Πελαγονίας (1259). Τότε η Μονεμβασία έγινε βάση του Βυζαντινού στόλου για την ανακατάληψη εδαφών της Πελοποννήσου.

Με χρυσόβουλλα των αυτοκρατόρων Ανδρονίκου Β΄ και Ανδρονίκου Γ΄ παραχωρήθηκαν διοικητικά, εκκλησιαστικά και οικονομικά προνόμια που εξασφάλιζαν ατέλεια στα προϊόντα της Μονεμβασίας, φορολογικές απαλλαγές και ελεύθερη κίνηση των πλοίων της, χωρίς υποχρεώσεις δασμών στα εδάφη της αυτοκρατορίας. Έτσι, η πόλη αναδείχθηκε σε σημαντικό διοικητικό και εκκλησιαστικό κέντρο και έδρα μεγάλης ναυτικής και εμπορικής κίνησης. 
Η πολεοδομική οργάνωση του οικισμού ακολουθεί τη φυσική διαμόρφωση του εδάφους που επιτρέπει τη διαίρεση σε Ακρόπολη, Επάνω πόλη και Κάτω πόλη. Ανηφορίζοντας προς την Άνω πόλη, στη δυτική πλευρά του Βράχου θα δείτε να στέκει στην άκρη του γκρεμού η Aγία Σοφία που έκτισε ο αυτοκράτορας Aνδρόνικος B΄και θεωρείται από τις ωραιότερες βυζαντινές εκκλησίες του 14ου αιώνα. Αξίζει η ανάβαση αφού εκτός από τις θαυμάσιες τοιχογραφίες που θα συναντήσετε στην Αγία Σοφία, η θέα προς τη θάλασσα και την Κάτω Πόλη θα σας αποζημιώσει.
Στο Κάστρο υπάρχουν 40 εκκλησίες, με πιο γνωστές αυτές της Παναγίας Μυρτιδιώτισσας, της Παναγίας της Κρητικιάς, του Αγίου Νικολάου, του Αγίου Στεφάνου, του Αγίου Παύλου και της Αγίας Άννας. Στην κεντρική πλατεία βρίσκεται ο μητροπολιτικός ναός του Ελκόμενου Χριστού. 

Περισσότερες φωτογραφίες εδώ!