Επίσκεψη στο χωριό Μάλτα της Μάνης!!!

Η Μάλτα είναι Μανιάτικο πυργοχώρι, σήμερα ένας από τους οικισμούς του μεγαλύτερου Σταυροπηγίου, κοντά στον Κάμπο Αβίας. Βρίσκεται σε υψόμετρο 365 μ. και έχει περίπου 100 κατοίκους. Ανήκει στα περίφημα Λακκοχώρια ή Λάκκους, μια ομάδα χωριών που ίδρυσαν οι Καταλανοί Σταυροφόροι στην περιοχή της Μεσσηνίας. Οι ιστορικοί ναοί του χωριού, Ζωοδόχος Πηγή, Άγιος Νικόλαος και Ιωάννης ο Πρόδρομος, έχουν κηρυχθεί διατηρητέοι. Εικάζεται ότι πήρε το όνομά της από τους Μανιάτες που επαναπατρίστηκαν από περιοχές της Κορσικής και της Ιταλίας. Νότια του οικισμού Μάλτα και νοτιοδυτικά του κάστρου της Ζαρνάτας, στην κορυφή ενός κακοτράχαλου λόφου με περιορισμένες δυνατότητες αναβάσεως βρίσκεται ο ερειπωμένος πια επιβλητικός πύργος της οικογένειας Μαυρίκου. Στα ανατολικά του τον συντροφεύει ένα μικρό εκκλησάκι που γιορτάζει στην μνήμη του Αγίου Γεωργίου. Ο Πύργος του Μαυρίκου εκτιμάται ότι χτίστηκε το 1814 και πήρε το όνομά του από τον προεστό της Μάλτας, Πούλο Μαυρίκο. Στέκει πλέον ερειπωμένος και έχει χαρακτηριστεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού. Τριώροφος, με συνολικό ύψος σχεδόν δέκα μέτρα, ο Πύργος του Μαυρίκου είναι στενόμακρος, με την είσοδο στον πρώτο όροφο της νότιας πλευράς. Μια ξύλινη γέφυρα επέτρεπε την πρόσβαση μόνο σε όσους ήταν ευπρόσδεκτοι στον πύργο, ενώ διαφορετικά χρησιμοποιούταν για το καλύτερο σφράγισμα της εισόδου. Σε κοντινή απόσταση από τον Πύργο του Μαυρίκου δεσπόζει και ο παρομοίων ιδιοτήτων, πύργος των Κουτήφαρη - Αλούπηδων που κτίστηκε από τον Τζανέτο Κουτήφαρη, πρώτο Μπέη της Μάνης. 

Στο χωριό Μάλτα βρίσκεται και το ελαιοτριβείο της οικογένειας Σκαρπαλέζου που λειτουργεί από την εποχή της Τουρκοκρατίας το 1765. Εκεί, ο πρώτος μπέης της Μάνης, Τζανέτος Κουτήφαρης, έβγαζε το λάδι του και ερχόταν ο φοροεισπράκτορας των Τούρκων Μαυρίκος από τον Πύργο του διπλανού λόφου για να παραλάβει τον «Φόρο της Δεκάτης», ζυγίζοντας τα προϊόντα με το καντάρι το οποίο υπάρχει ακόμη και σήμερα. Από τότε συνεχίζεται η λειτουργία του. Είναι ίσως το μοναδικό παραδοσιακό ελαιοτριβείο σε λειτουργία στην Ελλάδα όπου η επεξεργασία του καρπού της ελιάς πραγματοποιείται με μυλόπετρες - λιθάρια. Οι δύο λίθινες ρόδες, (κατασκευασμένες από γρανίτη), περιστρεφόμενες, συνθλίβουν τις ελιές δημιουργώντας τον πολτό που ονομάζεται χαμούρι. Η επεξεργασία αυτή έχει ως αποτέλεσμα το ελαιόλαδο να διατηρεί όλα τα ωφέλιμα στοιχεία του και τις βιταμίνες. Όταν ιδρύθηκε το ελαιοτριβείο ήταν χειροκίνητο. Εν συνεχεία έγινε ιπποκίνητο και σήμερα είναι μηχανοκίνητο, ενώ ο τρόπος επεξεργασίας της ελιάς παραμένει ο ίδιος με το πέρασμα του χρόνου. Η οικογένεια Σκαρπαλέζου έχει συνδέσει το όνομά της με την παραγωγή ελαιολάδου εδώ και 200 χρόνια και το ελαιοτριβείο παραμένει ένας ζωντανός χώρος της λαογραφίας και παράδοσης του τόπου μας. 

Σε απόσταση 1 χλμ. από το χωριό βρίσκεται και η ιστορική γυναικεία Μονή Ανδρουμπεβίτσης, διατηρητέο κτήριο της βυζαντινής περιόδου με σωζόμενες τοιχογραφίες του 13ου αιώνα. Δίπλα στον παλαιότερο ναό υπάρχει ο νεότερος του 1704 με εντυπωσιακές αγιογραφίες.