Παράνομοι μετανάστες

Άρθρο του Θεόδωρου Λιανού, Καθηγητή της Πολιτικής Οικονομίας στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο Βήμα της Κυριακής 15 Φεβρουαρίου 2009

O αριθμός των αλλοδαπών που διαμένουν παράνομα στη χώρα μας είναι άγνωστος. Υπάρχουν ορισμένοι που εκτιμούν ότι ο αριθμός των παράνομων μεταναστών υπερβαίνει τις 500.000 και μερικοί που υποστηρίζουν ότι υπερβαίνει το 1 εκατ. Οι εκτιμήσεις αυτές είναι υπερβολικές. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του γράφοντος, οι παράνομοι μετανάστες στη χώρα μας είναι μεταξύ 200-250.000. Ο αριθμός των αλλοδαπών που έχουν άδεια διαμονής και εργασίας, σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών, είναι περίπου 600.000 και μεταβάλλεται ανάλογα με την εποχή. Από πολλούς διατυπώνεται το ερώτημα μήπως ο αριθμός των μεταναστών (δηλ. των 850.000 συνολικά ή των 250.000 παρανόμων) είναι πολύ μεγάλος. Η απάντηση στο ερώτημα αυτό βασίζεται στην κατάσταση που έχει δημιουργηθεί εξαιτίας της παρουσίας των μεταναστών. Από τις πληροφορίες που υπάρχουν φαίνεται ότι η παρουσία των μεταναστών έχει δημιουργήσει σοβαρές κοινωνικές τριβές και, σε ορισμένες περιπτώσεις, συγκρούσεις. Η παρουσία των παράνομων κυρίως μεταναστών είναι πηγή καθημερινών συγκρούσεων, με σημαντικότερες αυτές που λαβαίνουν χώρα σε περιοχές της Αθήνας και της Πάτρας όπου υπάρχει μεγάλη συγκέντρωση μεταναστών. Είναι πολλές οι μαρτυρίες, όχι μόνο των Ελλήνων πολιτών, που θίγονται και βλάπτονται, αλλά και αντικειμενικών παρατηρητών για μια κατάσταση αυξανόμενης έντασης με απρόβλεπτες εξελίξεις. Απλοί πολίτες, νοικοκυριά και επαγγελματίες δηλώνουν με διάφορους τρόπους την αυξανόμενη δυσαρέσκεια για τα προβλήματα που δημιουργούνται από την παρουσία των παρανόμων και την οργή τους για την αδιαφορία της Αστυνομίας και της κυβέρνησης. Ανεξάρτητα από το αν οι παράνομοι μετανάστες είναι 250.000 ή 500.000, η καθημερινή εμπειρία μάς αποδεικνύει ότι ο αριθμός τους είναι εξαιρετικά μεγάλος. Επίσης η καθημερινή εμπειρία μάς υποδεικνύει ότι το φαινόμενο της παράνομης και άνευ ελέγχου παρουσίας και δράσης μεταναστών πρέπει να εκλείψει. Η πολιτική της ανοχής που οι ελληνικές κυβερνήσεις ακολουθούν ως τώρα πρέπει να αντικατασταθεί από μια ενεργό πολιτική ρύθμισης του προβλήματος. Δυστυχώς υπάρχουν μόνο δύο τρόποι ρύθμισης του προβλήματος. Ο ένας είναι η νομιμοποίηση όλων των παράνομων μεταναστών. Η ρύθμιση αυτή έχει δύο προβλήματα. Πρώτον, δεν θα εξαφανίσει τις συνέπειες, όχι όλες, της διαμονής τόσων πολλών ξένων στη χώρα και κυρίως σε ορισμένες περιοχές. Δεύτερον, αν οι σημερινοί παράνομοι νομιμοποιηθούν, βέβαιον είναι ότι αύριο θα εμφανιστούν άλλες 250.000 παράνομων μεταναστών οι οποίοι θα έλθουν με την προσδοκία της ανοχής για δύο - τρία χρόνια και της νομιμοποίησης στη συνέχεια. Ο δεύτερος τρόπος είναι η απομάκρυνση όλων των παρανόμων εκτός των συνόρων της χώρας. Οι κυβερνήσεις και οι κρατικοί μηχανισμοί γνωρίζουν καλά τον τρόπο. Αρκεί να ξυπνήσουν από τη νάρκη, όχι τη χειμερία αλλά τη μόνιμη στην οποία έχουν περιπέσει, και να τηρήσουν τους νόμους. Η ρύθμιση του προβλήματος της παρουσίας εκατοντάδων χιλιάδων μεταναστών έχει πολλές αφανείς και δύσκολες πτυχές οικονομικού, πολιτικού και ηθικού χαρακτήρα. Ένα, όμως, είναι βέβαιο: το φαινόμενο της διαμονής παράνομων μεταναστών πρέπει να εκλείψει. Αποτελεί σοβαρό πρόβλημα με σημαντικές προεκτάσεις.

O Θεόδωρος Π. Λιανός σπούδασε οικονομικές επιστήμες στην AΣOEE και στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας. Έχει γράψει επιστημονικά και διδακτικά βιβλία, μεταξύ των οποίων το Εγχειρίδιο της πολιτικής οικονομίας για το λύκειο, και πολλά άρθρα σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά. Έχει διδάξει στο Πανεπιστήμιο της Καλιφορνίας στο Nτέιβις, καθώς και σε άλλα πανεπιστήμια των Ηνωμένων Πολιτειών. Είναι καθηγητής της πολιτικής οικονομίας στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (πρώην AΣOEE), στο οποίο υπηρέτησε ως πρύτανης από το 1985 έως το 1988. Έχει επίσης υπηρετήσει σε διάφορες διοικητικές θέσεις στο δημόσιο τομέα, όπως στην Ο.Α. και στο ΔΙΚΑΤΣΑ που ήταν Πρόεδρος επί οκτώ έτη. Αρθρογραφεί σε εφημερίδες και περιοδικά. Κατάγεται από τη Μεσσήνη Μεσσηνίας.