Στον σιδηροδρομικό σταθμό Τριπόλεως!!!

Συμβαίνει μερικές φορές να συνδυάζουμε στο μυαλό μας έναν τόπο η ένα γεγονός με κάποιον ήχο, ένα χρώμα, μια συνήθεια ή μια μυρωδιά… Και αυτό με το οποίο τον συνδυάζουμε έχει ίσως αποτυπωθεί στο μυαλό μας από τα παιδικά μας χρόνια! 

Όσοι έχουν ταξιδέψει με τραίνο πιθανόν να έχουν παρατηρήσει περιμένοντας στο σταθμό αυτή τη μυρωδιά που αναδύεται από τους ξύλινους τάκους που στερεώνονται οι σιδηροτροχιές και είναι εμποτισμένοι από τις αναθυμιάσεις των καυσίμων και των λιπαντικών του τραίνου. Αυτή τη μυρωδιά εγώ την έχω συνδυάσει με τον Αχλαδόκαμπο. Αυτομάτως μου έρχεται στο μυαλό όλη αυτή η διαδικασία που έκαναν τα τραίνα τη δεκαετία του ’60 και των αρχών του ’70 για να συνεχίσουν το ταξίδι τους στο σημείο της γκρεμισμένης από τους Γερμανούς γέφυρας… 

Το ταξίδι για τον τόπο των παιδικών μου καλοκαιρινών διακοπών διαρκούσε εκείνα τα χρόνια πάνω από 8 ώρες. Το τραίνο ήταν το μέσον που με έφερνε στον τόπο της γλυκιάς προσμονής. Το ταξίδι από τον Σταθμό Πελοποννήσου της Αθήνας ίσαμε το Πλατύ ή την Βαλύρα Μεσσηνίας αργότερα, ήταν μια πολύβουη γιορτή. Ο κόσμος στους σταθμούς, τα γεμάτα βαγόνια, η μυρωδιά κανέλας και ρυζόγαλου, η τσίκνα από τα σουβλάκια, οι σκοτεινές και υγρές γαλαρίες με το θαμπό φως των βαγονιών, το άρωμα του ψίλιθρου κατηφορίζοντας στον κάμπο της Μεσσηνίας, τα μουτζουρωμένα χέρια και το πρόσωπο από την κάπνα της ντηζελάμαξας, η κομμένη μου ανάσα στις ευθείες από τον αέρα που μαστίγωνε το πρόσωπο, μιας και το παράθυρο ήταν πάντα ανοικτό και το κεφάλι έξω, τα παστέλια στο Ζευγολατιό, το τρύπημα του εισιτηρίου από τον σταθμάρχη, το γκλιν - γκλιν στις ισόπεδες διαβάσεις και ένα σωρό άλλα, δεν σβήνουν από τη μνήμη όσες επανεκκινήσεις κι αν έχω κάνει...

Όποτε βρεθώ σε σταθμό ή συναντήσω στο ταξίδι μου με το αυτοκίνητο ισόπεδη σιδηροδρομική διάβαση, κάνω δεξιά και κατεβαίνω... Λίγες φωτογραφίες, λίγα λεπτά αναπολώντας τα χρόνια που έφυγαν, τα ταξίδια που έκανα, και επιστροφή στην σκληρή πραγματικότητα... Οι σταθμοί, τα τραίνα, οι ορίζοντες που ανοίγουν διάπλατα εμπρός, θα με συναρπάζουν μέχρι τέλους!

Με καταγωγή από την Καλαμάτα και έχοντας πραγματοποιήσει τα πρώτα μου ταξίδια από και προς την Αθήνα με τραίνα (μουτζούρηδες, οτομοτρίς και ταχείες) τις δεκαετίες του ‘60, του ’70 και του ’80, είναι βαθιά ριζωμένη στην καρδιά μου η αγάπη γι' αυτό το μέσο. Τώρα που για την Μεσσηνία αποτελεί παρελθόν, το αναπολώ και όποτε τύχει και βρεθώ σε περιοχές όπου ο σιδηρόδρομος ήταν ή είναι σημείο αναφοράς, δεν χάνω την ευκαιρία να επισκεφθώ σταθμούς και δίκτυα, για να τα φωτογραφίσω και να εισπνεύσω την νοσταλγική τους αύρα.

Έτσι, αφού αυτές τις μέρες βρίσκομαι στην Τρίπολη, ήταν αυτονόητο πως θα αφιέρωνα λίγη ώρα για να επισκεφθώ τον σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης. Ο σταθμός της Τρίπολης στο μυαλό μου είναι συνυφασμένος με τα ταξίδια που έκανα παιδί με το τραίνο πηγαίνοντας από την Αθήνα στην Καλαμάτα.

Εκείνα τα δύσκολα αλλά συνάμα όμορφα χρόνια, περίμενα πως και πώς να κάνει στάση το τραίνο στον σταθμό για να μου αγοράσει η μάνα μου ριζόγαλο και σουβλάκι από τους πλανόδιους πωλητές με τους ταμπλάδες στα χέρια που πλησίαζαν τα παράθυρα του βαγονιού. Ριζόγαλο με κανέλα, αλλά και σουβλάκι καλαμάκι. Το πιο αρωματικό ριζόγαλο και το πιο νόστιμο σουβλάκι. Με λίπος χοιρινό ενδιάμεσα στο ψαχνό, αλάτι, ρίγανη, λεμόνι κι ένα μικρό φετάκι ψωμί. Μοσχοβόλαγαν τα βαγόνια από την τσίκνα... Δεν βρίσκεις πουθενά στις μέρες μας τέτοιο σουβλάκι και δεν είναι η ιδέα μου ή η ανέχεια των παιδικών μου χρόνων που το έχουν θεοποιήσει…

Το 1984 ταξίδεψα τελευταία φορά με το τραίνο μετά την απόλυσή μου από τον στρατό. Το 2001 και το 2003 αν θυμάμαι καλά, ταξίδεψαν η γυναίκα μου και τα τρία παιδιά μας για να έχουν να θυμούνται… Όμως τα πράγματα είχαν αλλάξει αρκετά και στον σταθμό δεν γινόταν εκείνο το πανηγύρι των παιδικών μου χρόνων… Όποτε με φέρνει ο δρόμος προς τα εδώ κάνω μια στάση και περπατώ ως τον εγκαταλελειμμένο σταθμό. Οι παιδικές αναμνήσεις βλέπετε, είναι τόσο ζωντανές…

Ο Σιδηροδρομικός Σταθμός Τρίπολης είναι ένας παραδοσιακός σταθμός, τυπικό δείγμα αρχιτεκτονικής του 19ου αιώνα, επί της σιδηροδρομικής γραμμής Κορίνθου - Καλαμάτας. Στο χώρο αυτό γυρίστηκε η κινηματογραφική διασκευή του διηγήματος του Αντώνη Σαμαράκη «Σε έναν συνοριακό σταθμό», λόγω του απολύτως διατηρημένου χαρακτήρα του. Έχει επικάλυψη από πέτρα καθώς και κεντρική πύλη. Η σιδηροδρομική ένωση με την Αθήνα έδωσε μεγάλη ώθηση στο εμπόριο. Η παλαιά εταιρεία «Σιδηρόδρομοι Πειραιώς - Αθηνών - Πελοποννήσου» εγκαινίασε τη γραμμή το 1892. Ήταν ένα ορόσημο για όλη την Αρκαδία. Μετά την παράδοση της γραμμής και προς Καλαμάτα, η Τρίπολη ήταν σταθμός σε όλο το νότιο άξονα της Ελλάδας. Έγινε εμπορικό κέντρο της Πελοποννήσου και γνώρισε ραγδαία άνοδο. Ο σιδηροδρομικός σταθμός βρίσκεται σε υψόμετρο 665 μέτρων από τη στάθμη της θάλασσας. Οι σιδηροδρομικοί υπάλληλοι με την αφοσίωσή τους τον διατηρούν σε άριστη κατάσταση, αν και στις μέρες μας είναι ανενεργός. Μέχρι το 1990 ο σταθμός υπήρξε τροφοδοτικός του ΟΣΕ προς Σπάρτη και Γύθειο.

Εύχομαι σύντομα να ξανακουστεί εδώ το σφύριγμα του τραίνου!