Εικόνες από το ναΰδριο του Απ. Παύλου στο πάρκο Τρίτση!!!

Επισκεφθήκαμε σήμερα για πρώτη φορά το πάρκο Τρίτση και δεν μπορούσαμε να φανταστούμε ότι τόσο κοντά στις πολύβουες λεωφόρους του Ιλίου, των Αγίων Αναργύρων και του Καματερού, θα βρίσκαμε ένα μοναδικό χώρο έκτασης 1.100 στρεμμάτων, μία όαση για 177 είδη πουλιών και μία ανάσα για όλους μας. Στη σημερινή μας εξόρμηση μας συνόδεψε ο συμπολίτης μας τ. Αντιδήμαρχος Χαϊδαρίου και τ. Αντιπρόεδρος του ΑΣΔΑ κ. Νίκος Παναγιωτάτος. 
Σκοπός της σημερινής μας επίσκεψης ήταν να φωτογραφίσουμε ένα πανέμορφο εκκλησάκι, έργο του αρχιτέκτονα Πικιώνη το 1961 με αγιογραφίες Κόντογλου, που κρύβεται στο πάρκο. Πρόκειται για το εκκλησάκι του Αποστόλου Παύλου. Το διακεκριμένο αρχιτεκτονικό έργο ενσωματώνει μνήμες, τρόπους και μορφές από την ανώνυμη λαϊκή αρχιτεκτονική και υιοθετεί μια ήπια, αρμονική σχέση μεταξύ τόπου, τοπίου και παράδοσης.

Αυτός ο μικρός θησαυρός που περιστοιχίζεται από αιωνόβια πεύκα και κυπαρίσσια κρύβεται στο βορειοδυτικό λόφο του πάρκου Τρίτση. Ο σχεδιασμός και η επίβλεψη έγιναν από ομάδα αρχιτεκτόνων με εποπτεύοντα τον Δημήτρη Πικιώνη και τον συνεργάτη του Θανάση Κουτσογιάννη. Το όνομά του το οφείλει στον τότε βασιλιά Παύλο αφού το σημερινό πάρκο ήταν πρώην βασιλικό κτήμα που ανήκε στο κτήμα Τατοΐου και έχει ιδιαίτερη αρχιτεκτονική και αισθητική αξία.

Σε συνάντηση του Φορέα Διαχείρισης του Μητροπολιτικού Πάρκου "Αντώνης Τρίτσης", με εκπροσώπους της Εφορίας Αρχαιοτήτων Αθηνών συναποφασίστηκε να ετοιμαστεί ένας φάκελος για να χαρακτηριστεί το εκκλησάκι ως διατηρητέο κτίριο, αλλά παράλληλα και ως έργο τέχνης, καθώς στο εσωτερικό του υπήρχαν καταπληκτικές εικόνες με την υπογραφή του Φώτη Κόντογλου. Αυτές οι αγιογραφίες φυλάσσονται στα γραφεία του Ιδρύματος Νεολαίας και Δια Βίου Μάθησης, μιας και το Ίδρυμα ήταν ο τελευταίος διαχειριστής του χώρου. Αυτές οι αγιογραφίες του Κόντογλου θα πρέπει να αξιολογηθούν από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού. Αν κάποιες κριθούν πολύ σημαντικά έργα τέχνης τότε το υπουργείο έχει το δικαίωμα αυτές οι αγιογραφίες να μεταφερθούν στο Βυζαντινό Μουσείο και στο εκκλησάκι να τοποθετηθούν πιστά αντίγραφα.

Το εκκλησάκι άρχισε να λειτουργεί ξανά από τον Φορέα Διαχείρισης του πάρκου και εγκρίθηκε στο ΔΣ ο εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας σύμφωνα με τον οποίο προβλέπεται η τέλεση μυστηρίων. Έχουν γίνει οι απαιτούμενες επισκευές και παρεμβάσεις στον περιβάλλοντα χώρο, αποκαταστάθηκε η ηλεκτροδότηση και έγινε πλέον λειτουργικό και επισκέψιμο. Έκδηλο είναι τελευταία το ενδιαφέρον για την τέλεση μυστηρίων με αιτήματα από την Αττική αλλά ακόμα και από την Αμερική όπως τονίζουν οι διαχειριστές του πάρκου. Υπεύθυνη για την παραχώρηση άδειας τελέσεως μυστηρίου ή απόρριψης είναι μια τριμελής επιτροπή που έχει οριστεί από τον Φορέα Διαχείρισης και θα εξετάζει τις αιτήσεις καθώς υπάρχουν προϋποθέσεις χρήσης. Ο χώρος είναι δασικός, προστατευμένος αλλά και το κτίριο δεν επιδέχεται ταλαιπωρίας. Καθαρίστηκε ο χώρος και έγιναν κάποιες παρεμβάσεις. Το εκκλησάκι ήταν για δέκα χρόνια κλειστό και τώρα με προσεκτικές κινήσεις επαναλειτουργεί, γι’ αυτό χρειάζεται προσοχή και σεβασμός καθώς στον προαύλιο χώρο του μικρού ναού εντοπίστηκαν ευρήματα από αρχαία μνημεία, τα οποία θα εξεταστούν αναλυτικά από την αρμόδια Εφορία Αρχαιοτήτων Αθηνών.

Πάντως, οι ενδιαφερόμενοι που επιθυμούν να τελέσουν κάποιο μυστήριο από τις αρχές του Σεπτεμβρίου, μπορούν να καταθέτουν αίτηση και να επικοινωνούν με τον Φορέα Διαχείρισης του Μητροπολιτικού Πάρκου "Αντώνης Τρίτσης" στο τηλέφωνο 2102323163 και στο email: contact@parkotritsis.gr

Είμαστε πολύ τυχεροί που υπάρχει αυτό το πάρκο δίπλα μας και μην σας απασχολεί το ζήτημα της πρόσβασης, διότι είναι πανεύκολη τόσο με λεωφορείο όσο και με αυτοκίνητο. Επισκεφθείτε το πάρκο, αφεθείτε στην ομορφιά της φύσης και ειδικά των πουλιών, και αγαπήστε αυτό το μέρος που είναι ένα από τα τελευταία καταφύγια της άγριας ζωής στο επιβαρυμένο αστικό περιβάλλον της Αθήνας!

Αυτό που κάνει το πάρκο να ξεχωρίζει είναι τα υγροτοπικά οικοσυστήματα. Οι έξι τεχνητές λίμνες του Πάρκου αναδεικνύουν το νερό σε κυρίαρχο στοιχείο του τοπίου και προσφέρουν μια όαση στα υδρόβια και παρυδάτια πουλιά. Το πάρκο είναι το μοναδικό σημείο της πόλης όπου φωλιάζουν άγρια υδρόβια πτηνά ενώ κατά τις μεταναστευτικές περιόδους μπορούμε να παρατηρήσουμε είδη ιδιαίτερα σπάνια για το αστικό περιβάλλον.

Το πιο κοινό δέντρο των αλσυλλίων του πάρκου είναι η χαλέπιος πεύκη. Καλύπτει μεγάλο μέρος των λόφων του πάρκου φιλοξενώντας στις συστάδες της πλήθος πουλιών, άλλα και άλλων ζώων όπως οι νυχτερίδες. Άλλα βελονοφόρα είδη καθώς και μικρά ξέφωτα με θάμνους συμπληρώνουν την εικόνα του δασικού οικοσυστήματος. Η νότια και ανατολική περιοχή του πάρκου καλύπτεται από πυκνό δάσος χαλέπιου πεύκης που ενώνεται με κυπαρίσσια. Στη δυτική πλευρά συναντάμε ένα αλσύλλιο ευκαλύπτων, ενώ στα ανατολικά είναι έντονη η παρουσία ελαιόδεντρων, καλαμιών και βάτων.

Στο πάρκο υπάρχουν εκτεταμένα τμήματα με πολυετείς δενδρώδεις καλλιέργειες. Οι ελιές, τα αμπέλια, οι φιστικιές, οι συκιές, θυμίζουν ακόμα στον επισκέπτη το χαρακτήρα του Πρότυπου Κέντρου Γεωργίας και Κτηνοτροφίας που είχε ο χώρος στα τέλη του 19ου αιώνα. Πλήθος πουλιών, μικροθηλαστικών και ερπετών βρίσκουν καταφύγιο και τροφή στις αγροτικές εκτάσεις που φροντίζονται από το προσωπικό του πάρκου χωρίς τη χρήση ζιζανιοκτόνων, λιπασμάτων και άλλων χημικών. Χαρακτηριστική είναι η εικόνα πολλών εξωτικών παπαγάλων που έχουν βρει καταφύγιο στο πάρκο έχοντας ξεφύγει από τα κλουβιά τους. Είναι χάρμα οφθαλμών να τους βλέπεις να τσιμπολογούν τα φιστίκια μόλις τα κλαδιά των δένδρων γεμίζουν από τους θρεπτικούς καρπούς!

Η Ορνιθολογική έχει καταγράψει στο πάρκο 177 διαφορετικά είδη πουλιών από τα περίπου 450 που έχουν καταγραφεί στην Ελλάδα. Κατά τη μετανάστευση έχουν ξεχειμωνιάσει ή σταθμεύσει σπάνια είδη όπως η χαλκόκοτα, ο ήταυρος και ο πορφυροτσικνιάς ενώ ο αριθμός των υδρόβιων που αναπαράγεται στο πάρκο αυξάνει από χρόνο σε χρόνο (φαλαρίδες, νερόκοτες, νανοβουτηχτάρια). Εύκολα, ο καθένας, μπορεί να παρατηρήσει ιδιαίτερα ασυνήθιστα για τον αστικό ιστό είδη όπως ο σταχτοτσικνιάς και η αλκυόνη.

Η Ορνιθολογική με την υποστήριξη του Οργανισμού Διοίκησης και Διαχείρισης, υλοποιεί Προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στο πλαίσιο των οποίων μαθητικές ομάδες έχουν τη δυνατότητα για δημιουργική δραστηριότητα και μάθηση γύρω από το φυσικό περιβάλλον στις αστικές περιοχές και τη ζωή στα διάφορα οικοσυστήματα, έχουν μια πρώτη ίσως επαφή με απειλούμενα είδη και ενθαρρύνονται να υιοθετήσουν την ιδιαίτερη συμπεριφορά που πρέπει να έχουμε όταν βρισκόμαστε στη φύση. Επιπλέον, διοργανώνει εκδηλώσεις ευαισθητοποίησης για το ευρύ κοινό με σκοπό την ανάδειξη των οικοσυστημάτων του Πάρκου, την ανάδειξη των αδόμητων χώρων ως βασικά στοιχεία της ποιότητας ζωής αλλά και τη σημασία τους για την άγρια ζωή στην πόλη.

Το Πάρκο "Αντώνης Τρίτσης" ανάμεσα στους Δήμους Ιλίου, Αγίων Αναργύρων και Καματερού, έχει έκταση 1.100 περίπου στρέμματα και αποτελεί μέρος ενός μεγαλύτερου κτήματος (έκτασης 2500 στρεμμάτων) που απέκτησε η βασιλική οικογένεια το 1848, γνωστό ως Κτήμα Πύργου Βασιλίσσης, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα Πρότυπο Κέντρο Γεωργίας και Κτηνοτροφίας. Υπάρχουν ακόμη κάποια στοιχεία που θυμίζουν εκείνη την περίοδο, ανάμεσά τους και ο Πύργος Βασιλίσσης, μία βασιλική έπαυλη γοτθικού ρυθμού. 
Η διαχείριση του πάρκου όλα αυτά τα χρόνια ακροβατεί ανάμεσα στο υπουργείο περιβάλλοντος, στον ΑΣΔΑ και τους Δήμους. Η γενικότερη κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα, δείχνει ότι έχουν αποτύχει όλα τα μοντέλα διοίκησης και διαχείρισης. Κατά την ταπεινή μας άποψη ένα τόσο μεγάλο και με πολλές ιδιομορφίες πάρκο, μόνον ο ιδιωτικός τομέας θα μπορούσε να το διαχειριστεί αποτελεσματικά...

Τις θερμές ευχαριστίες μας στους ανθρώπους του πάρκου που συνέβαλλαν καθοριστικά με το ενδιαφέρον, τις υποδείξεις και την ευγένειά τους, στο σημερινό φωτογραφικό αποτέλεσμα! 
Ιδιαιτέρως ευχαριστούμε τον συμπολίτη μας κ. Ανδρέα Μποζίκα, που κατά το πρόσφατο παρελθόν διετέλεσε Πρόεδρος του ΑΣΔΑ,  για την άμεση ανταπόκριση στο αίτημά μας να επισκεφθούμε τον χώρο και να σας παρουσιάσουμε το εν λόγω θέμα!
Θα επανέλθουμε με νέα αφιερώματα για το υπερτοπικό Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης "Αντώνης Τρίτσης"!