Η Μάχη της Βαμβακούς στον Πάρνωνα!!!

Σαν σήμερα 27 Απριλίου 1948 η Ελληνική Χωροφυλακή στην νικηφόρα μάχη της Βαμβακούς εναντίον των κομμουνιστών αφήνει στο πεδίο της τιμής 29 ηρωικώς πεσόντες χωροφύλακες. Κλείνουμε ευλαβικά το γόνυ σε αυτούς που όρισαν στην ζωή τους να φυλάττουν Θερμοπύλες! ΑΘΑΝΑΤΟΙ!!!

Μεγάλη Τρίτη 27 Απριλίου 1948

Μία ηρωική σελίδα της Χωροφυλακής στην Πελοπόννησο

Η Μάχη της Βαμβακούς στον Πάρνωνα

Το έτος 1948 ήταν από τα πιο κρίσιμα των μεταπολεμικών χρόνων στην Ελλάδα. Η Κομμουνιστική Ανταρσία ή Τρίτος Γύρος κορυφωνόταν με επιθέσεις σε απομακρυσμένες μονάδες της Χωροφυλακής και του Στρατού, αλλά και σε πόλεις (με σκοπό το πλιάτσικο αγαθών και την αρπαγή πολιτών, ανδρών και γυναικών, για βίαια στρατολόγηση).

Η Ανταρσία αυτή, που υποστηριζόταν (όπως πλέον έχει επιστημονικώς τεκμηριωθεί) από χώρες του Ανατολικού - Σοβιετικού συνασπισμού, «επισήμως» έχει εναρκτήρια ημερομηνία την 31η Μαρτίου 1946 με την επίθεση ομάδος Κομμουνιστών εναντίον των Στρατιωτών και των Χωροφυλάκων στο Λιτόχωρο Πιερίας, ανήμερα των πρώτων μεταπολεμικών Εκλογών, που ανέδειξαν πρώτο κόμμα το Λαϊκόν υπό τον Κωνσταντίνο Τσαλδάρη).

Η Πελοπόννησος θα γίνει ένα από τα πεδία αυτών των συγκρούσεων. Με κύριους άξονες τους ορεινούς όγκους Πάρνωνος και Ταϋγέτου στην Νότιο Πελοπόννησο και το Μαίναλο στην κεντρική, θα αυξηθούν οι επιθέσεις όλην την χρονιά, με την κατάσταση να εκτονώνεται τον Ιανουάριο του 1949 και τις 2 ηχηρές στρατιωτικές ήττες των Κομμουνιστών σε Λεωνίδιο και Άγιο Βασίλειο Αρκαδίας.

Μία περιοχή έντονης κομμουνιστικής δράσεως ήταν αυτή του Πάρνωνος, στην ανατολική Πελοπόννησο, μεταξύ Λακωνίας και Αρκαδίας.

Στην περιοχή αυτήν, με επίκεντρο τις Καρυές (Αράχωβα) και την Βαμβακού από τις αρχές του 1948 έχει αναπτυχθεί το 5ο Τάγμα Χωροφυλακής, με επικεφαλής τον Αριστείδη Κρανιά, για την αντιμετώπιση εχθρικών ενεργειών.

Την νύκτα της Μεγάλης Δευτέρας του 1948, στις 26 Απριλίου, 1000 περίπου κομμουνιστές αντάρτες (υπό την ηγεσία των Κονταλώνη, Κωνστανταράκου, Πέρδικα, Ατζακλή και Βρεττάκου) θα ξεκινήσουν από τις βάσεις τους σε περιοχές του όρους Πάρνωνος, για να χτυπήσουν τους 3 Λόχους του 5ου Τάγματος Χωροφυλακής, που κρατούσαν τα πέριξ της Βαμβακούς υψώματα.

Η επίθεση ξεκίνησε στις 4.45 το πρωί της Μεγάλης Τρίτης 27 Απριλίου 1948 κατά των εξωτερικών φυλακίων της Βαμβακούς. Η μάχη ήταν πολύ σφοδρή και πολύωρη. Κράτησε από τις πρωινές ώρες μέχρι το μεσημέρι. Οι επιθέσεις αποκρούονται, με απώλειες μεγάλες και από τις 2 πλευρές. Την άλλη μέρα, το πρωί της Μεγάλης Τετάρτης, μέσα από μία διαδρομή γεμάτη εμπόδια, θα φτάσουν οι πρώτες ενισχύσεις για τους αμυνομένους, που κατάφεραν να αντέξουν.

Η μάχη κρίθηκε από την αποφασιστικότητα των ανδρών της Χωροφυλακής, αλλά εκείνο το Πάσχα πολλές ελληνικές οικογένειες θα ζούσαν τον δικό τους Γολγοθά, μαθαίνοντας πως ανάμεσα στους νεκρούς είναι τα αγαπημένα τους πρόσωπα.

Για να κατανοήσει κανείς την σημασία της μάχης, να αναφέρουμε ότι την ημέρα εκείνη της Μεγάλης Εβδομάδος του 1948 έπεσαν στην Βαμβακού 29 άνδρες της Τριλοχίας της Χωροφυλακής, ενώ οι τραυματίες ανήλθαν στους 45. Οι απώλειες των επιτιθέμενων κομμουνιστών θα ξεπεράσουν τους 100.

Όλο το 1948 θα κυλήσει δραματικά, με ανάλογες κομμουνιστικές επιθέσεις να πλήττουν πόλεις, όπως η Ζαχάρω, η Κρέστενα, τα Λεχαινά, το Αίγιο, η Χαλανδρίτσα Αχαΐας, τα Καλάβρυτα και η Δημητσάνα. Όλα θα κριθούν στα τέλη του 1948 και τις αρχές του 1949, τόσο με την άφιξη των ΛΟΚ και της 9ης Μεραρχίας στην Πελοπόννησο, όσο και με τις νίκες του Ελληνικού Στρατού σε Λεωνίδιο και Άγιο Βασίλειο.

Σήμερα ένα απέριττο μνημείο στην είσοδο της ορεινής Βαμβακούς με τα ονόματα των 29 πεσόντων θυμίζει την τραγική και ηρωική σελίδα της μεταπολεμικής Πελοποννήσου, όπου για μία ακόμη φορά πρωταγωνίστησαν οι άνδρες της θρυλικής Χωροφυλακής.

Γεώργιος Διον. Κουρκούτας

Φιλόλογος-Συγγραφέας