ΕΡΩΤΗΜΑ: Η ΓΕΩΜΕΤΡΙΑ ΕΙΝΑΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ;

Του Θεοδώρου Π. Λιανού

Σε ολόκληρο τον κόσμο και σε όλες τις εποχές, οι πολιτικοί αρέσκονται στο να διατυπώνουν προτάσεις ή να χρησιμοποιούν λέξεις που εντυπωσιάζουν τους απλούς πολίτες. Από την εποχή του Περικλή μέχρι σήμερα, σπουδαίοι πολιτικοί, όπως ο Λίνκολν, ο Μπίσμαρκ, o Τσώρτσιλ, ο Κένεντυ και πολλοί άλλοι έχουν διατυπώσει αποφθέγματα που κρύβουν μικρές ή μεγάλες αλήθειες. Οι Έλληνες πολιτικοί δεν υστερούν. Σας θυμίζω το «Κύριοι, δυστυχώς επτωχεύσαμεν» του Τρικούπη, το «Ανήκομεν εις την Δύσιν» του Καραμανλή, το «Θα κλείσουμε την Δεξιά στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας» του Παπανδρέου και το εντυπωσιακό για την ειλικρίνειά του «Μαζί τα φάγαμε» του Πάγκαλου.

Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, των ΑΝΕΛ και των συνεργατών τους μας άφησαν ένα καλό απόθεμα αποφθεγμάτων για να τους θυμόμαστε. Δυστυχώς, αυτά πλησιάζουν περισσότερο προς το κωμικό και το επικίνδυνο παρά προς το σοφόν. Το «Go back Madame Μέρκελ» του κ. Τσίπρα, το «Η αριστεία είναι ρετσινιά» του κ. Μπαλτά, το «οι μετανάστες λιάζονται στην Ομόνοια» της κυρίας Τασίας και το επαναστατικό «Δεν υπάρχουν νόμοι, υπάρχει κοινωνία» του κ. Κατρούγκαλου θα μας προκαλούν, ταυτόχρονα, γέλιο και ανατριχίλα για πολλά χρόνια.

Νόμιζα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ και οι συνεργαζόμενοι, ως αντιπολίτευση, θα εγκατέλειπαν την τακτική της μπαρουφολογίας και θα ασκούσαν εποικοδομητική ανάλυση και κριτική της ασκούμενης, από την κυβέρνηση, πολιτικής. Φαίνεται, όμως, ότι στους ανθρώπους πρώτα βγαίνει η ψυχή και μετά το χούι. Έτσι ο κ. Νίκος Κοτζιάς σε πρόσφατη ανάρτηση του στο Facebook (30/4), που αναπαρήχθη σε εφημερίδες, σε μια προσπάθεια να ειρωνευτεί τον καθηγητή Σ. Τσιόδρα, γράφει τα εξής καταπληκτικά: «Η δημοκρατία χρειάζεται την επιστήμη. Την δημοκρατική επιστήμη».

Η πρώτη φράση είναι μια περιττή ανθρωποποίηση. Η δημοκρατία δεν είναι πρόσωπο για να χρειάζεται την επιστήμη. Την επιστήμη την χρειάζονται οι άνθρωποι και ανεξάρτητα από το αν ζουν σε δημοκρατικό καθεστώς ή σε κάποιο τυραννικό. Π.χ. οι μουζίκοι του Τσάρου, οι εξόριστοι στα γκουλάγκ του Στάλιν, οι μαύροι στον αμερικανικό νότο χρειάζονταν την επιστήμη με τον ίδιο τρόπο και για τους ίδιους λόγους που την χρειάζονται και οι πολίτες των σημερινών δημοκρατικών χωρών, mutatis mutandis.

Η δεύτερη πρόταση κατά την οποία υπάρχει δημοκρατική επιστήμη (που την χρειάζεται η δημοκρατία) είναι μια πρωτότυπη κοτσάνα, εκτός αν υποθέσουμε ότι είναι μία αθώα πομφόλυξ οφειλόμενη στον συγγραφικό οίστρο του συγγραφέα. Μπορεί να υπάρχουν δεξιές και αριστερές μαύρες τρύπες στο διάστημα, αλλά, δυστυχώς, δεν μπορούμε να τις ρωτήσουμε, όπως δεν μπορούμε να ρωτήσουμε τον Ευκλείδη να μας πει σε ποιό πολιτικό κόμμα ανήκει η Γεωμετρία του. Επίσης, αν δεν κάνω λάθος, η πενικιλίνη δεν κάνει διακρίσεις μεταξύ δημοκρατών ή μη, ούτε έκανε ποτέ δήλωση πολιτικών φρονημάτων. Πάντως, αξίζει να ερευνήσετε το θέμα. Την επόμενη φορά που θα βρέξει κάνετε το κόπο να ρωτήσετε τις στάλες της βροχής αν η βαρύτητα που τις κατευθύνει προς την γη είναι δημοκρατική.

Πάντως, το άρθρο του κ. Κοτζιά μας καθησυχάζει. Οι της κυβερνήσεως του ΣΥΡΙΖΑ δεν θα μας ξεχάσουν. Θα συνεχίσουν να μας διασκεδάζουν.

Ο κ. Θεόδωρος Π. Λιανός είναι Ομότιμος καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών