Αγναντεύοντας το φαράγγι του Βυρού από το Εξωχώρι!!!

Πριν από αρκετά χρόνια είχαμε επισκεφθεί τα Τσέρια και είδαμε την αρχή ενός από τα μονοπάτια που ακολουθούν οι ορειβάτες για να διασχίσουν το φαράγγι του Βυρού. Αυτή τη φορά αγναντέψαμε το φαράγγι από το Εξωχώρι έχοντας απέναντί μας τα πανέμορφα Τσέρια πότε να κρύβονται και πότε να εμφανίζονται μέσα στο ομιχλώδες τοπίο. Ευελπιστούμε την επόμενη φορά να έχουν διαμορφωθεί οι κατάλληλες συνθήκες ώστε να διασχίσουμε το τελευταίο τμήμα του φαραγγιού προς Καρδαμύλη.

Το φαράγγι του Βυρού είναι μεγάλη ρεματιά του δυτικού Ταϋγέτου, απορροή της λεκάνης που σχηματίζεται από τη νότια κορυφογραμμή του, τη Μαυροβούνα και το Πατιστό. Συνήθως ονομάζεται Βασιλική από το αντίστοιχο πανέμορφο δάσος του οροπεδίου αυτού, από κωνοφόρα, κεφαλλονίτικη ελάτη και τη τελευταία εξάπλωση μαυρόπευκου στην Ελλάδα. Ονομάστηκε, από τη διέλευση της περιβόητης αρχαίας Βασιλικής Οδού των ελληνιστικών χρόνων, που συνέδεε τη Λακεδαίμονα με τη δυτική πλευρά του Ταϋγέτου, στη Καρδαμύλη, ένα από τα πολλά λιμάνια της αρχαίας Σπάρτης. Αξιόλογα τμήματα της οδού υπάρχουν σε πολλά σημεία αν και τα τελευταία χρόνια πολλά έχουν καταστραφεί, αφού δεν υπάρχει ο ανάλογος σεβασμός. Πραγματικό και εντυπωσιακό μνημείο το εν λειτουργία ακόμα ηλικίας δυο χιλιετηρίδων γεφύρι του φαραγγιού Ανάκωλου στο Ξηροκάμπι.

Η διάσχιση του φαραγγιού αρχίζει από τον Άγιο Παντελεήμονα στη Βασιλική ή τον Άγιο Δημήτρη με κατηφορική δυτική κατεύθυνση και από μονοπάτι που διέρχεται από αυτό. Οι ορειβατικοί σύλλογοι συνήθως ξεκινούν από το καταφύγιο του ΕΟΣ Σπάρτης ή τη πηγή Μαγγανιάρη που συνήθως λόγω ασφαλτωμένου δρόμου υπάρχει καλή πρόσβαση από τα λεωφορεία. Η διαδρομή αυτή είναι μέχρι τη Βασιλική τμήμα του Ε4, διεθνούς μονοπατιού, που έρχεται από το Γύθειο – Παναγιά Γιάτρισσα – Βασιλική - καταφύγιο ΕΟΣ Σπάρτης, Αναβρυτή κ.λ.π. διασχίζοντας τον Ταΰγετο. Από Μαγγανιάρη είναι συνολικά 11 ώρες πορείας ενώ από το καταφύγιο 9,30 ώρες. Από τη Βασιλική συνεχόμενη κατηφορική πορεία διαρκεί 6,5-7 ώρες.

Τις πρώτες εντυπώσεις κερδίζουν οι δασικές ζώνες του Ταϋγέτου με πυκνή ανάπτυξη των μαυρόπευκων και των ελάτων που πολλές φορές αναμειγνύονται μεταξύ τους ενώ άλλοτε φιλοξενούν και άλλα είδη δέντρων. Στο τμήμα αυτό δύσκολα θα εμφανιστεί, έστω και για λίγο, ο ήλιος ανάμεσα από τα κλαδιά των κωνοφόρων. Στο τελείωμα του δάσους της Βασιλικής υπάρχει μικρό ποτάμι που τρέχει τους χειμερινούς και ανοιξιάτικους μήνες, ενώ η λεκάνη κλείνει στο σημείο αυτό και θα συναντήσουμε το τελευταίο νερό για τα δοχεία μας.

Αμέσως ακολουθεί λιθόστρωτο καλντερίμι, που σε πολλά σημεία έχει χαλάσει και είναι η θέση Κακοσκάλι, σε απόλυτα κεκλιμένη πλαγιά, που οδηγεί χαμηλά στο φαράγγι. Σε μερικά σημεία, αφού δεν συντηρείται, έχει χαλάσει, ενώ σε άλλα σημεία διατηρείται δείχνοντας το μεγαλείο του και την από παλαιότερες εποχές χρήση του. Για μεγάλα διαστήματα η πορεία βρίσκεται στη κοίτη της ρεματιάς με μικρές και μεγάλες στρογγυλές πέτρες λόγω της απορροής. Σε πολλά σημεία μας οδηγεί στην αριστερή η δεξιά πλευρά της ρεματιάς. Σε πολλά σημεία προσβάσιμα και ομαλότερα διακρίνουμε την παλαιότερη εγκατάσταση των ανθρώπων που κατοίκησαν εκεί, φτιάχνοντας τα στανοτόπια τους, τα αλώνια, τις κατοικίες κ.λ.π.

Χαμηλότερα στη θέση Διλάγκαδο υπάρχει η συμβολή από δεξιά και ΒΑ της ρεματιάς στενό λαγκάδι που έρχεται από το Χαλασμένο βουνό που διακρίνεται και πάλι με την επιβλητικότητα της σκληροτράχηλης μορφής του. Εκεί υπάρχει και μικρό κτίσμα. Στη συνέχεια αφού έχουν τελειώσει λόγω υψομέτρου τα κωνοφόρα διακρίνουμε και στα μικρά χωράφια καρυδιές και χαμηλότερα και λίγες ελιές. Ένα σημείο του φαραγγιού δημιουργεί πόρτα, δηλαδή στενό σημείο, ανάμεσα στα βράχια. Το πράσινο τοπίο με μεγάλη ποικιλία μικρών δέντρων θάμνων και λουλουδιών αλλάζει συνεχώς. Την άνοιξη ευωδιάζουν τα ανθισμένα κατακίτρινα σπάρτα. Αρκετά χαμηλά υπάρχει και η σπηλιά του Αγίου Διονυσίου που έγινε από παλαιότερη χρήση αυτής. Παλιότερα η παράδοση αναφέρει ότι τα γυναικόπαιδα ήταν κρυμμένα εκεί και ο οδηγός σιγοτραγουδούσε «πνίξε σκύλα το μωρό σου να μην χάσεις το λαό σου» αφού κάποιο μωρό έκλαιγε και η μητέρα πράγματι το έπνιξε και σώθηκαν.

Χαμηλότερα υπάρχουν δύο μονοπάτια που διαφεύγουν το ένα αριστερά προς το Εξωχώρι, το άλλο δεξιά στα Λιούτη ανεβαίνει με πολλές στροφές και με μεγάλη δεξιοτεχνία κατασκευής οδηγεί στο γραφικότατο χωριό Τσέρια, το ψηλότερο της Μάνης, με το πανόραμα του Μεσσηνιακού κόλπου και τη Καρδαμύλη. Συνήθως τα λεωφορεία, κατά τη διάσχιση, περιμένουν τους ορειβάτες στο Ξωχώρι. Υπάρχει η δυνατότητα να συνεχίζουμε μέχρι τη Καρδαμύλη για άλλη μια ώρα πορεία ακόμη. Εκεί το φαράγγι παρουσιάζει νέο ενδιαφέρον από τις απότομες και τεράστιες ορθοπλαγιές του που είναι πολύ επιβλητικές. Αξίζει να αναφέρουμε ότι στο Κακοσκάλι, στη μάχη της Ανδρούβιστας, τα ασκέρια του Ιμπραήμ πλήρωσαν ακριβά το αποτόλμημά τους για εισβολή στη Μάνη, πριν την οριστική συντριβή τους στο Πολυάραβο.

Περισσότερες φωτογραφίες εδώ!