4η Στάση Μονή Χρυσοπηγής στη Στεμνίτσα!!!

Το έρημο σήμερα μοναστήρι της Χρυσοπηγής, στο οποίο συνεδρίαζε η Α' Πελοποννησιακή Γερουσία, ιδρύθηκε το 1443. Η εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής (καθολικό της Μονής), έχει αγιογραφίες του 16ου αιώνα και το ξυλόγλυπτο τέμπλο της είναι έργο του 1805.

Κατά την παράδοση η Ιερά Μονή Ζωοδόχου Πηγής, κτίσθηκε το 1433, είκοσι χρόνια πριν την πτώση της Κωνσταντινουπόλεως, από τον επίσκοπο Αχίλλειο και τον διάκονο του Βησσαρίωνα.

Σε μία περιοδεία του επισκόπου στην Γορτυνία συνοδευόμενος και από τον διάκονο του, έπεσαν σε ενέδρα ληστών, και σε άμυνα ευρισκόμενοι σκότωσαν τους ληστές. Μετά από αυτό το γεγονός παραιτήθηκε του επισκοπικού του λειτουργήματος, και αποσύρθηκε με τον διάκονο του στην Στεμνίτσα όπου και έκτισαν ναό και μονή, την μονή Ζωοδόχου Πηγής, όπου πέρασαν το υπόλοιπον της ζωής τους, εν μετανοία.

Κάποτε αποφάσισε να λειτουργήσει, αλλά κατά την ώρα της θείας ευχαριστίας διερράγη το ιερόν ποτήριον και χύθηκε η θεία κοινωνία επάνω στην Αγία Τράπεζα και ο επίσκοπος και ο διάκονος δεν αποτόλμησαν να ξαναμπούν στο ιερό βήμα. Το διαρραγέν ποτήριον φυλάσσονταν για πολλά χρόνια στην μονή.

Το 1779 η μονή έπαθε ζημιές από τους Τουρκαλβανούς, και ανοικοδομήθηκε το 1800 από τον ιερομόναχο Γερμανό Κάντζια. Τον Μάιο του 1821 η πρώτη συνέλευση των Καλτεζών όρισε έδρα της Α΄ Πελλοπονησιακής Γερουσίας την Στεμνίτσα, και συγκεκριμένα την Ιερά Μονή Ζωοδόχου Πηγής, όπου και εκδόθηκαν οι πρώτες αποφάσεις προς τους επαναστατημένους Έλληνες.

Παρόλο που η απόφαση ήταν η έδρα της γερουσίας να παραμείνει στην Μονή μέχρι την πτώση της Τριπολιτσάς, μετά την άφιξη του Δημήτριου Υψηλάντη και μετά από πιέσεις δικές του η έδρα μεταφέρθηκε στο Ναύπλιο.

Το 1826 που τα στρατεύματα του Ιμπραήμ εισέβαλαν στην Στεμνίτσα, η Μονή υπέστη πολλές ζημιές και τον υπέργηρο ηγούμενο και ανακαινιστή της Γερμανό τον κρέμασαν στον πλάτανο στον μύλο κάτω από την Μονή.

Το 1833 στην προσπάθεια των Βαβαρών Αντιβασιλέων να διαλύσουν τις ιερές μονές, νομίζοντας ότι με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσαν οι ρωμαιοκαθολικοί και οι προτεστάντες να προσυλητίσουν τους Έλληνες στα δόγματά τους, διέλυσαν και την Μονή Ζωοδόχου Πηγής, πούλησαν την περιουσία της και πολλά από τα κειμήλια της, (ιερά σκεύη, ιερά λείψανα αγίων και δυο σταυρούς με Τίμιο Ξύλο). Άλλα κειμήλια, όπως και το διερραγέν ποτήριον μεταφέρθηκαν στην Μονή Αιμυαλών. Την δε εφέστιο Ιερά εικόνα της Ζωοδόχου Πηγής την αγόρασε το εκκλησιαστικό συμβούλιο του ιερού ναού Αγίου Γεωργίου Στεμνίτσας, όπου και φυλάσσετε μέχρι σήμερα και κάθε χρόνο την παραμονή της εορτής με πομπή μεταφέρετε στην παλαιά της θέση στον ναό της μονής και μετά την θεία λειτουργία μεταφέρετε πάλι στον Άγιο Γεώργιο.

Σύμφωνα με μαρτυρίες όταν η εικόνα ανεβαίνει στην μονή είναι πολύ ελαφριά θέλοντας έτσι να δείξει την χαρά της για την επιστροφή της στην μονή της, την επομένη όμως στο κατέβασμα για τον Άγιο Γεώργιο την αισθάνονται πολύ βαριά!