Η Ενθρόνιση της Εικόνας της Υπαπαντής στην Καλαμάτα!!!

Ξεκίνησαν το απόγευμα οι εκκλησιαστικές ακολουθίες για τον εορτασμό της Πολιούχου της Καλαμάτας Παναγίας Υπαπαντής, στον φερώνυμο Μητροπολιτικό Ναό της πόλεως.

Στον Πανηγυρικό Εσπερινό και την Παράκληση χοροστάτησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος, συμπαραστατούμενος από πλήθος Μεσσήνιων Ιερέων.

Ακολούθησε η Ενθρόνιση της Σεπτής και Θαυματουργού Εικόνας από τον μόνιμο καθ' όλο το έτος θρόνο της στον θρόνο λιτανεύσεως.

Παρών στην τελετή Ενθρονίσεως ήταν και ο Βουλευτής Μεσσηνίας κ. Μίλτος Χρυσομάλλης.

Καθημερινά θα τελείται το πρωί Όρθρος και Θεία Λειτουργία μετ' αρτοκλασίας (ώρα 07.00 - 09.00), και το βράδυ Εσπερινός και Παράκληση (ώρα 17.00 - 18.30).

Μητροπολιτικός Ιερός Ναός Υπαπαντής του Χριστού Καλαμάτας

Στην καρδιά του ιστορικού κέντρου και κάτω από τη σκιά του Φράγκικου Κάστρου των Βιλλαρδουΐνων, της εχούσης τα πρεσβεία εις την κατάκτησιν του αγαθού της Ελευθερίας εν έτει 1821, μεταξύ των ελληνικών πόλεων, Παναγιοσκεπάστου Καλαμάτας, υψώνεται μεγα­λο­πρε­πής, ο μεγαλώνυμος, Βυζαντινός Μητροπολιτικός και Καθεδρικός Ναός Υπαπαντής του Χριστού. Ο Ναός αυτός, το στολίδι και το καμάρι απάντων των Μεσσηνίων, θεμελιώθηκε την 25η Ιανουαρίου 1860 και εγκαινιάστηκε τη 19η Αυγούστου 1873 από του τότε Μητροπολίτου Μεσσηνίας Προκοπίου Γεωργιάδου.

Η ιστορική επιγραφή στο θεμέλιο λίθο, πού κείται στη βάση του νοτιοδυτικού καμπαναριού πληροφορεί τα εξής:

ΕΠΙ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΟΘΩΝΟΣ Α΄.

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΠΡΟΚΟΠΙΟΥ - ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ

ΝΟΜΑΡΧΟΥ Ν. ΓΚΟΥΣΤΗ

ΔΗΜΑΡΧΟΥ Θ. ΙΩ. ΚΥΡΙΑΚΟΥ

Ο ΑΚΡΟΓΩΝΙΑΙΟΣ ΟΥΤΟΣ ΛΙΘΟΣ ΤΟΥ

ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΤΩΝ ΚΑΛΑΜΩΝ

ΝΑΟΥ ΤΗΣ ΥΠΑΠΑΝΤΗΣ ΤΟΥ

ΚΥΡΙΟΥ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

ΕΤΕΘΗ ΕΝ ΕΤΕΙ ΑΩΞ ΤΗΝ ΚΕ

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ

Θησαυρό για τον Μητροπολιτικό μας Ναό αποτελεί η θαυματουργός Εικόνα της Παναγίας της επονομαζομένης "Πα­ναγία Υπαπαντή", της Προστάτιδος και Πολιούχου των Καλαματιανών και των κατοίκων όλης της Μεσσηνίας. Η φορητή αυτή Εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου, η οποία κρατά στην αριστερή αγκαλιά της τον Χριστό έχει διαστάσεις μήκους 1,10 και πλάτους 0,68 και ακολουθεί τον εικονογραφικό τύπο της Παναγίας της Αμολύντου ή του Πάθους. Το δε θαυμαστό χρονικό της ευρέσεως της έχει ως εξής: "Η ιστορία της εικόνος είναι γνωστή από του 17ου αιώνος, ότε πυρποληθείς ο μικρός Ναός της Υπαπαντής, κείμενος εις το σημείον, όπου σήμερον υπάρχει μαρμάρινος σταυρός, φέρων εις την βάσιν του χαραγμένας τάς λέξεις "Η ΠΛΑΞ ΑΥΤΗ ΕΝΘΥΜΙΖΕΙ ΙΕΡΟΝ ΚΑΙ ΑΔΥΤΟΝ", ετάφη η Εικόνα εις τα ερείπια αυτού. Εις τον χώρον του Ναού κατεσκευάσθη υπό του Τούρκου πασά σταύλος δια τον ίππον του. Ο ιπποκόμος του πασά, χριστιανός το θρήσκευμα, επί τρείς συνεχείς νύχτας έβλεπε τρομερόν όνειρον. Μια γυναίκα παρουσιάζετο και του έλεγε να εισηγηθεί εις τον πασάν να αποσύρη τον ίππον του από τα ερείπια εκείνα, διότι κακόν θα συνέβαινε εις αυτόν, εις περίπτωσιν απειθίας αλλά και δια τον ίδιον τον ιπποκόμον, εάν δεν εφανέρωνε το όνειρον εις τον κύριόν του. Παρετηρήθη ακόμη ότι και ο ίππος επί πολύν καιρόν επιμόνως εκτυπούσε με το πόδι του το μέρος εκείνο, όπου ακριβώς εκρύπτετο η Εικών. Φοβηθείς ο πασάς διέταξε να απομακρυνθή ο ίππος του από τα ερείπια εκείνα του βυζαντινού Ναού. Μετ' ολίγον καιρόν και ο προύχων των καλαμών Π. Τζάνες είδεν εν ονείρω ότι παρουσιάσθη εις αυτόν η ιδία γυναίκα, η οποία παρουσιάσθη και εις τον ιπποκόμον του πασά και υπέδειξεν ότι εις τον άλλοτε βυζαντινόν Ναΐσκον, τον οποίον κατεδάφισαν οι Τούρκοι και ο χώρος του οποίου εχρησιμοποιήθη ως σταύλος του ίππου του πασά, εκρύπτετο θαμμένη σεβασμία Εικών και ότι έπρεπε να ανασκαφή ο χώρος και να αποκαλυφθή αύτη. Ο Π. Τζάνες έχων καλάς σχέσεις με τους Τούρκους των Καλαμών, παρεκάλεσεν αυτούς και του επετράπη να ανασκάψη το έδαφος του χώρου εκείνου. Γενομένης δε ανασκαφής, ω του θαύματος, ανευρέθη η σεβασμία Εικών της Θεοτόκου..."

(Μητροπολίτου Μεσσηνίας Χρυσοστόμου Θέμελη: "Η εν Καλαμάτα Ιερά Εικών της Παναγίας Υπαπαντής", Καλαμάτα 1998).

Ο Ιερός Ναός πανηγυρίζει, μετά πάσης λαμπρότητος και επισημότητος, την 1η και 2α Φεβρουαρίου, Εορτή της Υπαπαντής του Χριστού. Ο μακαριστός Μητροπολίτης Χρυσόστομος Δασκαλάκης καθιέ­ρω­σε το 1948, ο εορτασμός αυτός να αρχίζει στις 27 Ιανουαρίου και να τελειώνει στις 9 Φεβρουαρίου, στην Απόδοση δηλαδή της Εορτής της Υπαπαντής και να έχει διάρκεια 14 ημέρες. Προνοητικός ο αλήστου μνή­μης εκείνος, δυναμικός Ποιμενάρχης, εδικαιώθη πλήρως αφού το Προσ­κύ­νημα της Υπαπαντής έστω και μέσω χειμώνα, με το τοπικό του χρώμα, κυρίως όμως με τη γλυκύτατη μορφή της Παναγίας "Καλομάτας" Υπαπαντής, κατέστη όχι μόνο Παμμεσσηνιακό αλλά και Πανελλήνιο. Η λιτανεία της Ιεράς Εικόνος στους κεντρικούς δρόμους και πλατείες της πόλεως γίνεται από το έτος 1889 και συνεχίζεται πανδήμως μέχρι σήμερα, έστω και με άσχημες καιρικές συνθήκες.

Υπαπαντή του Κυρίου

Δεσποτική εορτή της Χριστιανοσύνης, σε ανάμνηση της έλευσης του μικρού Χριστού από τους γονείς του στον Ναό των Ιεροσολύμων και της υποδοχής του από τον πρεσβύτη ιερέα Συμεών. Εορτάζεται στις 2 Φεβρουαρίου, μαζί με την ανάμνηση του γεγονότος του καθαρισμού της Παναγίας από τη λοχεία (σαραντισμός). Η Υπαπαντή του Κυρίου είναι μία από τις 12 μεγάλες εορτές της Ορθόδοξης Χριστιανικής Εκκλησίας («Δωδεκάορτον»). Στον αγγλόφωνο κόσμο είναι γνωστή ως Candlemas. Η λέξη Υπαπαντή σημαίνει προϋπάντηση στην κοινή ελληνιστική. Στις 2 Φεβρουαρίου έχουν την ονομαστική τους εορτή η Υπαπαντή, ο Παναγιώτης, η Μαρία και η Δέσποινα.

Ι. Ν. Υπαπαντής Καλαμάτας

Στο ιστορικό κέντρο της Καλαμάτας, κάτω από το κάστρο της, στην ομώνυμη πλατεία, βρίσκεται ο μεγαλοπρεπής Μητροπολιτικός ναός της Υπαπαντής του Σωτήρος. Στον ιερό ναό της Υπαπαντής φυλάσσεται η εικόνα της «Παναγίας Υπαπαντής«, προστάτιδας και Πολιούχου της πόλης μας, αλλά και ολόκληρης της Μεσσηνίας.

Σύμφωνα με τον θρύλο, η εικόνα βρέθηκε στα ερείπια του ναού όταν ο ιπποκόμος του Τούρκου πασά που είχε φτιάξει εκεί σταύλο για τα άλογά του είδε στο όνειρό του μια γυναίκα να του υποδεικνύει να σκάψει εκεί για να βρει τη θαυματουργή εικόνα.

Η εκκλησία θεμελιώθηκε το 1860, αλλά και εγκαινιάστηκε το 1873 πλησίον της θέσης στην οποία βρισκόταν ο παλαιός ναός, ο οποίος κάηκε το 1770 και για τον οποίο στα νοτιοανατολικά του ναού έχει στηθεί ένας πέτρινος σταυρός στο σημείο όπου θεωρείται ότι ήταν η Αγία Τράπεζά του με την επιγραφή: «Η πλαξ αυτή ενθυμίζει ιερόν και άδυτον».

Στους σεισμούς του 1886 και 1986 η εκκλησία υπέστη σοβαρές ζημιές, οι οποίες, όμως, αποκαταστάθηκαν.

Ο Ναός της Υπαπαντής του Σωτήρος γιορτάζει στις 2 Φεβρουαρίου με την περιφορά της εικόνας, η οποία πραγματοποιείται ανελλιπώς από το 1889, αλλά όλες οι τελετές για τον εορτασμό, ο οποίος ξεκίνησε το 1948 διαρκούν συνολικά 14 ημέρες. Αρχίζουν στις 27 Ιανουαρίου και ολοκληρώνονται στις 9 Φεβρουαρίου με πανηγυρική ολονύχτια αγρυπνία.

Είναι το σήμα κατατεθέν της Καλαμάτας και όλοι οι δρόμοι για τον επισκέπτη της τον οδηγούν εκεί. Είτε περπατά στα γραφικά δρομάκια της παλαιάς πόλης είτε είναι με το αυτοκίνητο, δεν γίνεται να μην βρεθεί έξω από τον ναό της Υπαπαντής.