Οδοιπόροι στον Άϊ Λιά στην Πυραμίδα του Ταϋγέτου!!!

Στις 20 Ιουλίου Λακωνία και Μεσσηνία ανταμώνουν στο υψηλότερο σημείο του Ταΰγετου, στα 2.407 μ., εκεί όπου στέκει ολόρθο το ξωκκλήσι του Προφήτη Ηλία. Η παράδοση θέλει εδώ να γίνονται αρραβώνες, βαπτίσεις ακόμα και γάμοι. Το ορειβατικό προσκύνημα του Αϊ-Λιός έχει ταυτιστεί με τη λειτουργία στο πέτρινο ξωκκλήσι, όπου καίγεται το κερί και το λιβάνι των προσκυνητών. Μέσα σ' αυτό βρίσκουν καταφύγιο οι ιδρωμένοι ορειβάτες, όταν τους δέρνει ο άνεμος.

Ο Αϊ-Λιας είναι χτισμένος με ξερολιθιά και η παρουσία του εδώ χρονολογείται από τα τέλη του 19ου αιώνα. Το εκκλησάκι του Αϊ-Λια στην κορυφή του Ταΰγετου, λόγω των καιρικών συνθηκών που επικρατούν στα 2.407 μ., δεν έχει στέγη και όπως αναφέρει στην τεχνική περιγραφή του ο αρχιτέκτων - μηχανικός Νικόλαος Γιαννακόπουλος από την αυτοψία που πραγματοποίσε, δεν προκύπτουν στοιχεία που να τεκμηριώνουν την ύπαρξη στέγης κατά το παρελθόν. Το ναΰδριο βρίσκεται εντός των γεωγραφικών ορίων της τοπικής κοινότητας Τσερίων Δυτικής Μάνης και πολλοί είναι οι κάτοικοι του χωριού που όλα αυτά τα χρόνια δείχνουν το ενδιαφέρον τους γι’ αυτό. Η συντήρηση και αναστήλωση της εκκλησίας γίνεται αποκλειστικά και σε ετήσια βάση από την οικογένεια Ταβουλαρέα από τα Τσέρια με την βοήθεια κάποιων Τσεριωτών και Προσηλιωτών. Καθοριστικό είναι και το ενδιαφέρον του Ελληνικού Ορειβατικού Συλλόγου ΕΟΣ Καλαμάτας για τη συντήρηση και αναστήλωση του ναϋδρίου από τις φθορές του χειμώνα, σε ετήσια βάση.  

Ο Προφήτης Ηλίας είναι χτισμένος στο υψηλότερο σημείο της Πελοποννήσου, στην κορυφή του Ταϋγέτου. Από εκεί η θέα είναι καταπληκτική. Βλέπεις ολόκληρη την Πελοπόννησο, τις καλές ημέρες βλέπεις μέχρι και την Κρήτη. Το εκκλησάκι ανήκει στον Ταΰγετο, βρίσκεται σ' έναν όμορφο χώρο και ανήκει σε όλους μας.

Είναι ένα κτίσμα που φιγουράρει ως φόντο σε χιλιάδες φωτογραφίες πεζοπόρων που κοπίασαν ν' ανέβουν το βουνό. Το εκκλησάκι του Πρ. Ηλία είναι για τον Ταΰγετο ό,τι οι Άγιοι Απόστολοι για την Καλαμάτα, ο Λευκός Πύργος για τη Θεσσαλονίκη, η Ακρόπολη και ο Παρθενώνας για την Αθήνα.

Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, αρκετοί ήταν οι προσκυνητές, οι ορειβάτες και οι φυσιολάτρες που αποφάσισαν να ανέβουν από την παραμονή της εορτής του Προφήτη Ηλία στην κορυφή του Ταϋγέτου για να διανυκτερεύσουν και να γιορτάσουν στο μικρό εκκλησάκι που βρίσκεται εδώ.

Ο Ταΰγετος είναι η υψηλότερη οροσειρά της Πελοποννήσου, που εκτείνεται μεταξύ των λεκανών της Μεγαλόπολης του Ευρώτα και της Μεσσηνίας. Η κορυφή του έχει ύψος 2.407 μέτρα και ονομάζεται Αγιολιάς ή Προφήτης Ηλίας, από το ομώνυμο εκκλησάκι που κτίσθηκε κοντά στην κορυφή του, ενώ στα αρχαία χρόνια ονομαζόταν Ταλετός.

Οι πιο γνωστές διαδρομές για τον Προφήτη Ηλία είναι δύο. Η μία είναι αυτή που ξεκινάει από το δασός Βασιλικής (Άγιος Δημήτριος - Μούζια - Κορυφογραμμή Σπανακάκι - Κορυφή) και η άλλη ξεκινάει από το καταφύγιο του ΕΟΣ στη Λακωνία η την πηγή Μαγγανιάρη.

Η διάφορα δυσκολίας είναι τεράστια ανάμεσα σε αυτές τις δυο διαδρομές. Η πρώτη διαδρομή περιλαμβάνει διάσχιση της κορυφογραμμής με απίστευτη θεά και αδρεναλίνη, καθώς είναι ένα στενό μονοπάτι και από τις δυο πλευρές έχει γκρεμό. Βέβαια το να βλέπεις αριστερά όλη τη Μεσσηνία και δεξιά σου όλη τη Λακωνία σε αποζημιώνει.

Η δεύτερη διαδρομή είναι εύκολη, ακίνδυνη και το 95% του κόσμου την ακολουθεί για αυτό το λόγο!

Στις 6:30 το πρωί όλοι οι επισκέπτες πηγαίνουν στην πλευρά της κορυφής που βλέπει τη Μεσσηνία για να δουν το φαινόμενο της Πυραμίδας! Ο Προφήτης Ηλίας είναι μια κορυφή με σχήμα πυραμίδας και με την ανατολή του Ηλίου εμφανίζεται μια φανταστική σκιά πυραμίδας σε όλο το Μεσσηνιακό κόλπο. Κατά τη δύση του ηλίου η πυραμίδα σχηματίζεται ανατολικά στον κάμπο της Λακωνίας.

Απόσπασμα άρθρου του κ. Παναγιώτη Χατζηιωάννου με τίτλο «Οι πυραμίδες των Ελλήνων στην Ελλάδα, την Αίγυπτο, την Αμερική», που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ΔΑΥΛΟΣ (Τ. 148, Απρίλιος 1994).

Η μεγαλύτερη γνωστή πυραμίδα, μα και η αρχαιότερη παγκοσμίως, βρίσκεται στην κορυφή του Ταϋγέτου, ορατή για όποιον βλέπει και δεν περιφέρει απλώς το βλέμμα του, πάνω ακριβώς από τη Λα-κωνία. Στα αρχαία Ελληνικά «λας» σημαίνει λίθος, συνεπώς η ονομασία και μόνον της περιοχής «Λίθος Κωνικός» θα έπρεπε να μας κάνει να υψώσουμε τα βλέμματά μας προς τα επάνω και να παρατηρήσουμε την κανονική αυτήν τετράπλευρον πυραμίδα.

Αδιάψευστη απόδειξη, ότι ο χώρος αυτός ήταν στα αρχαία χρόνια ιερός, αποτελεί το παρεκκλήσιο του «Άη Λιά», το οποίο έχει κτισθεί ακριβώς στην κορυφή της γιγαντιαίας πυραμίδος. Οι χριστιανοί επέλεγαν πάντα ιερούς χώρους των «ειδωλολατρών», για να ανοικοδομήσουν τους ναούς των, και τα εξωκλήσια του Άη Λιά πάνω σε πλείστες βουνοκορφές της Ελλάδος δείχνουν, ότι σε αυτούς τους «υψηλούς τόπους» υπήρχαν αρχαιοελληνικοί βωμοί.

Η πυραμίδα είναι ορατή από τη πόλη της Σπάρτης, προς τα δυτικά της. Οι αρχικές διαστάσεις της Πυραμίδος του Ταϋγέτου είναι άγνωστες, η φθορά από τις δεκάδες ή εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια από τη λάξευσή της είναι τεράστια. Όμως ότι πρόκειται περί τεχνικού-λαξευτού έργου και όχι φυσικού σχήματος αποδεικνύεται από την απόλυτη κανονικότητα της πυραμίδος και κυρίως από την τεχνητή οριζοντίωση της βάσεώς της.

Ακολουθεί κείμενο του Γιώργου Η. Βενιζελέα

Η πρώτη λειτουργία γίνεται την παραμονή στις 19 Ιουλίου το πρωί, ενώ στις 2 τα ξημερώματα στις 20 Ιουλίου τελείται η Θεία Λειτουργία που την παρακολουθεί πολύς κόσμος και μάλιστα πολλά νέα παιδιά.

Ο Ναΐσκος είναι παρεκκλήσι του Δημοτικού Διαμερίσματος Τσερίων του Δήμου Λεύκτρου της Έξω Μάνης (Μεσσηνιακής), διαστάσεων 3Χ6,5μ., χωρίς στέγη και είναι κατασκευασμένος από ξερολιθιά.

Με το σούρουπο αρχίζει η προετοιμασία για το άναμμα των δυο φωτιών, μια προς την πλευρά της Λακωνίας και μια προς την πλευρά της Μεσσηνίας. Οι φωτιές συντηρούνται όλη σχεδόν τη νύχτα και ανάβουν με μισολιωμένα κεριά και λιβάνι που φέρνουν οι προσκυνητές. Το λιωμένο λιβάνι «κυλάει» από τα μικρά ανοίγματα του κύκλου από πέτρες και οι φλόγες χαιρετούν τις αντίστοιχες φωτιές που ανάβουν τα χωριά που βρίσκονται στις χαμηλότερες πλαγιές του βουνού. Ορατή όμως είναι αυτή των Τσερίων, στο σημείο που βρίσκεται το καλντεριμένιο μονοπάτι «Λιούτη», απ’ όπου άρχιζε η πορεία για τη κορφή μέχρι το 1979.

Κατά τη διάρκεια της νύχτας απολαμβάνει κανείς ζεστή σούπα ή τραχανά από το «τάμα» κάποιου πιστού. Παρατηρεί από ψηλά μικρά κινούμενα φώτα από τους φακούς των πιστών που ανεβαίνουν όλη τη νύχτα για να προσκυνήσουν και να απολαύσουν την ανατολή.

Η θερμοκρασία πέφτει, μικρές παρέες τραγουδούν, όλοι νοιώθουν μεταξύ τους γνωστοί, ενώ αναζητούν λίγο χώρο για να ξαπλώσουν στα πεζούλια από ξερολιθιά ώστε να προφυλαχθούν από το κρύο και τον άνεμο. Πολλοί ξαπλώνουν μπροστά από το εκκλησάκι στο οποίο πλέον η πρόσβαση γίνεται από ένα μικρό διάδρομο. Ο χώρος βοηθάει την ενδοσκόπηση και το προβληματισμό και αναζητάς τις αιτίες των προβλημάτων που μας επιβάλλει ο σημερινός τρόπος ζωής. Αισθάνεσαι την απεραντοσύνη του βουνού και πιστεύεις ότι αν απλώσεις τα χέρια θα πιάσεις τα άστρα.

Η καμπάνα κτυπάει στις 2 το πρωί και η λειτουργία διαρκεί μέχρι την ανατολή. Ανατολή που όλοι περιμένουν και κοιτούν προς τη πλευρά του Πάρνωνα απ’ όπου ξεπροβάλει ο ζωοδότης ήλιος, κόκκινος σαν τη φωτιά. Τότε οι άνθρωποι μετακινούνται προς τα δυτικά για να απολαύσουν στα αχνά χρώματα της αυγής το φαινόμενο της πυραμίδας. Της σκιάς δηλαδή της πυραμιδοειδούς κορφής του Ταϋγέτου που σχηματίζεται μέσα στο Μεσσηνιακό κόλπο στον ορίζοντα της δυτικής Μεσσηνίας.

Εδώ καταλαβαίνουμε γιατί ο Ταΰγετος αποκαλείται από τους ορειβάτες «αρσενικό βουνό», αφού η κακοτράχαλη κορυφογραμμή παρουσιάζει πολλές δυσκολίες.

Το βουνό όμως μας ανταποδίδει τη ταλαιπωρία από την επιλογή μας, αφού έχουμε την ευκαιρία να θαυμάσουμε και να φωτογραφίσουμε σπάνια ενδημικά φυτά, αρωματικά βότανα και τσάι, του οποίου η απρόσεχτη συλλογή τα τελευταία χρόνια, συνεχώς μειώνει τις περιοχές ανάπτυξής του.

Ευχαριστούμε τους φίλους μας για τις φωτογραφίες που μας έστειλαν από το χθεσινό εγχείρημά τους. Τους ευχόμαστε υγεία και δύναμη για να το επαναλάβουν και τα επόμενα χρόνια!