Στον Βυζαντινό Ναό της Παναγίας της Βλαχέρνας στα Φιλιατρά αποκαλύφθηκε η πέτρα!

Οι εργασίες αποκατάστασης του χιλιοταλαιπωρημένου ναού ξεκίνησαν πέρσι τον Αύγουστο και σε λιγότερο από ένα χρόνο έχουμε αυτό το σπουδαίο αισθητικό αποτέλεσμα που βλέπετε στις φωτογραφίες από την επίσκεψή μας πριν από μια εβδομάδα.

Δεν υπάρχουν πλέον σοβάδες, ασβεστώματα, υγρασίες στην τοιχοποιία, κατακερματισμένα κεραμίδια και ετοιμόρροπες σκεπές και καμπαναριά.

Όλες οι εργασίες συντήρησης, αποκατάστασης και ανάδειξης του Ναού της Παναγίας της Βλαχέρνας έχουν γίνει και γίνονται με ιδιωτικά χρήματα, χρήματα από δωρεές και όχι από κρατικούς ή κοινοτικούς πόρους.

Ο Σύλλογος Φιλοπροόδων Φιλιατρών που από το 1930 φροντίζει αυτή την εκκλησία, ανέλαβε την πρωτοβουλία, την ευθύνη και το βάρος της ανάδειξης του ναού, έχοντας συνείδηση της σπουδαιότητας του έργου στον πολιτιστικό χάρτη της περιοχής!

Τα χρήματα που υπάρχουν διαθέσιμα, όπως εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς, δε φθάνουν για να εκτελεστούν και ολοκληρωθούν οι εργασίες που απαιτούνται και γι’ αυτό ο Σύλλογος συνεχίζει τις αγωνιώδεις εκκλήσεις για δωρεές και συνδρομές.

«Ευχαριστούμε όλους όσους συνέβαλλαν οικονομικά ώστε να γίνει αυτό το έργο. Με την προσφορά τους έγινε ένα έργο στολίδι στην πόλη μας. Έχουμε πλήρη συνείδηση ότι είναι ένα έργο που προσθέτει τη δική του αξία στα μνημεία της περιοχής, ένα έργο που θα αφήσουμε κληρονομιά στις επόμενες γενιές. Θα θέλαμε να αντικαταστήσουμε, επίσης, το τέμπλο, τον κεντρικό πολυέλαιο και μερικά έπιπλα. Θα το καταφέρουμε μόνο με τη συνδρομή των συμπολιτών μας. Έτσι, όποιος θελήσει να βοηθήσει, μπορεί να καταθέσει το ποσό που επιθυμεί στο λογαριασμό του Συλλόγου Φιλοπροόδων στην τράπεζα Πειραιώς. Αριθμός λογαριασμού: 6348-040030-687, IBAN GR5101713480006348040030687».

Ο Σύλλογος Φιλοπροόδων Φιλιατρών είναι πολιτιστικός σύλλογος μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με έδρα τα Φιλιατρά Μεσσηνίας.

Ιδρύθηκε το Σεπτέμβριο του 1926 με σκοπό την πρόοδο του τόπου και την ανασύσταση της φιλαρμονικής που είχε ιδρυθεί το 1893 από τον Δήμο Φιλιατρών, αλλά στη συνέχεια διαλύθηκε.

Είναι από τους μακροβιότερους πολιτιστικούς συλλόγους, δημιούργημα ανθρώπων φιλοπρόοδων που αγωνίστηκαν με ελάχιστη ή καθόλου κρατική συμπαράσταση με σκοπό να δημιουργήσουν προϋποθέσεις ανάπτυξης και προόδου για τους ανθρώπους της περιοχής τους.

Το 1991 τιμήθηκε με το βραβείο Ακαδημίας Αθηνών για τις δραστηριότητές του και την προσφορά του στο πολιτισμό. 

Το ΕΚΚΛΗΣΑΚΙ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΒΛΑΧΕΡΝΑΣ παραχωρήθηκε στο Σύλλογο Φιλοπρόοδων, μετά από ενέργειές του, με το υπ' αριθμόν 1851/1931 έγγραφο της Ιεράς Μητρόπολης Ηλείας, ύστερα από απόφαση του Τοπικού της Συμβουλίου. Το εκκλησάκι αυτό βρίσκεται στη βόρεια είσοδο της πόλης των Φιλιατρών μέσα στο Πάρκο της Βλαχέρνας.

Σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές, το σημερινό εκκλησάκι κτίστηκε πριν το 1820, και είναι το τέταρτο στο ίδιο σημείο. Η πρώτη εκκλησία, υπήρχε εκεί πριν το 1204 που έφθασαν στα Φιλιατρά οι Φράγκοι. Αυτοί τη μετέτρεψαν σε καθολική. Μετά την αποχώρηση των Φράγκων μετασκευάζεται πάλι σε ορθόδοξη εκκλησία ή κτίζεται καινούργια (1500-1600). Το 1747 το μοναστήρι της Βλαχέρνας κατατάγηκε στις σταυροπηγιακές μονές και από τότε υπαγόταν κατ' ευθείαν στο Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Στις 2 Ιουλίου 1932 γίνεται ο πρώτος πανηγυρικός εορτασμός της εκκλησίας, μια και ο Σύλλογος από τον προηγούμενο χρόνο είχε καθιερώσει την ημέρα αυτή σαν την επίσημη θρησκευτική του γιορτή.

Το εκκλησάκι της Παναγίας της Βλαχέρνας σήμερα είναι αρχαιολογικός χώρος και προστατεύεται από την Ε΄ Εφορία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.

Το Μάρτιο του 1932 ο Σύλλογος καταφέρνει να του παραχωρηθεί ο χώρος γύρω από το εκκλησάκι της Βλαχέρνας για δενδροφύτευση και καλλωπισμό.

Έτσι αρχίζει σιγά σιγά μετά από κόπους και προσπάθειες δεκαετιών να δημιουργείται το ΠΑΡΚΟ που στολίζει τη βόρεια είσοδο της πόλης μας.

Τη περίοδο της κατοχής καταστράφηκε από τους Γερμανούς κατακτητές. Μετά την απελευθέρωση αρχίζει η ανοικοδόμησή του από την αρχή. Πρώτη εργασία ήταν η περίφραξη του χώρου με μανδρότοιχο. Το 1951 φυτεύονται τα πεύκα που υπάρχουν ακόμα και σήμερα, καλλωπιστικοί θάμνοι και όμορφα λουλούδια. Οι καλύτεροι γεωπόνοι και αρχιτέκτονες της εποχής δίνουν τις συμβουλές τους. Το αποτέλεσμα είναι καταπληκτικό. Το 1950 η Δ/νση Αρχιτεκτονικών μελετών του Υπουργείου Οικισμού και Ανοικοδομήσεως παρακάλεσε το Σύλλογο να αποστείλει στο Υπουργείο τα σχέδια του Πάρκου για να εκτεθούν στην αρχιτεκτονική έκθεση του Ζαππείου "λόγω της πρωτοτυπίας και του αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος που παρουσιάζει".

Το 1961 αγοράζεται από το Σύλλογο η Νοτιοδυτική πλευρά του. Στο χώρο αυτό αργότερα, το 1979, θα κτιστεί η στέγη της Φιλαρμονικής, το ΒΟΡΡΕΕΙΟ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ.

Κτίστηκε με χρήματα της αείμνηστης Φρόσως Βορρέ εις μνήμην του συζύγου της Γεωργίου Βορρέ, Βουλευτή και Δημάρχου. Από το 1981 που τελείωσε αποτελεί το Πνευματικό Κέντρο του Συλλόγου Φιλοπρόοδων.
Εκεί πια η Φιλαρμονική απέκτησε τη μόνιμη στέγη της. Εκεί ο Σύλλογος πραγματοποιεί όλες τις πολιτιστικές του εκδηλώσεις αλλά το παραχωρεί και στο Δήμο, στα σχολεία και σε άλλους φορείς για τις δικές τους δραστηριότητες.
Το Βορρέειο Πνευματικό Κέντρο διαθέτει μία αίθουσα εκδηλώσεων, γραφείο, κουζίνα και είναι εξοπλισμένο με ηλεκτρονικό υπολογιστή.

Το 1972 τοποθετούνται μεγάλα κλουβιά με παπαγαλάκια και παγώνια. Το 1997 τοποθετούνται κάγκελα στο μανδρότοιχο, ενώ το 2002 φωταγωγείται ο μανδρότοιχος και η εκκλησία της Βλαχέρνας. Φυτεύεται γκαζόν μπροστά στο Βορρέειο. Το Μάρτιο του 2003 πολλά από τα πεύκα του στο δυτικό μέρος ξεριζώθηκαν από το δυνατό αέρα. Όσα έχουν απομείνει έχουν αποδυναμωθεί. Η εικόνα που δημιουργούν δεν είναι η καλύτερη και χρειάζονται αντικατάσταση. Έτσι το Διοικητικό Συμβούλιο το Μάρτιο του 2008, ανέθεσε στη γεωπόνο - αρχιτέκτονα τοπίου κ. Χριστιάνα Παναγιωτοπούλου μελέτη για την αναμόρφωση του Πάρκου.

Οι Φιλιατρινοί αγαπούν το Πάρκο όπως αγαπούν και τη Φιλαρμονική. Το θεωρούν δικό τους δημιούργημα αφού με το υστέρημά τους βοήθησαν στη κατασκευή του. Σήμερα, μικροί και μεγάλοι, βρίσκουν κάτω από τα δέντρα του στιγμές ξεκούρασης και ανάπαυσης και πολλές φορές τις καλοκαιρινές νύχτες απολαμβάνουν αξέχαστες πολιτιστικές δημιουργίες.

Στο χώρο του Πάρκου τη δεκαετία του 70 γίνονταν, παράλληλα με τη θρησκευτική γιορτή του Συλλόγου τα ΒΛΑΧΕΡΝΙΑ που ήταν καλλιτεχνικές εκδηλώσεις με ποικίλο περιεχόμενο. Πήραν το όνομά τους από την εκκλησία της Βλαχέρνας που βρίσκεται μέσα στο Πάρκο. Πραγματοποιούνταν με την ενεργό συμπαράσταση της "Αδελφότητας Φιλιατρινών η Εράνη", του "Μορφωτικού Συλλόγου ο Πυρσός" και τελούσαν υπό την αιγίδα του Δήμου Φιλιατρών. Μέσα στη σύντομη ιστορία τους τα Βλαχέρνια δίνουν μια άλλη γεύση πολιτισμού στο διψασμένο για ποιοτικές εκδηλώσεις κόσμο της επαρχίας.

Μέχρι στιγμής στα "ΒΛΑΧΕΡΝΙΑ" έχουν λάβει μέρος οι καλύτερες Φιλαρμονικές της χώρας μας. Όπως η Αθηναϊκή Φιλαρμονία, η Φιλαρμονική του Δήμου Παλαιού Φαλήρου, η Δημοτική Μουσική Πατρών, η Φιλαρμονική του Πολεμικού Ναυτικού, η Δημοτική Φιλαρμονική Καλαμάτας, η Φιλαρμονική της Πολεμικής Αεροπορίας η Φιλαρμονική του Δημοτικού Ωδείου Λάρισας, η Φιλαρμονική του Δήμου Λουτρακίου και η Φιλαρμονική του Δήμου Σπάρτης. Κάθε χρόνο βέβαια παίρνει μέρος και η δική μας Φιλαρμονική. Το 2005 πραγματοποιήθηκε ένα εκπαιδευτικό σεμινάριο για όργανα μπάντας στους μαθητές των Φιλαρμονικών του Νομού Μεσσηνίας και Ηλείας.