Παναγία η Σκριπού στον Ορχομενό!!!

Η μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου ή όπως είναι πιο γνωστή της Παναγίας Σκριπούς ήταν ένα μοναστικό συγκρότημα που χτίστηκε το 873/874 μ.Χ. και ιδρυτής του υπήρξε ο βασιλικός πρωτοσπαθάριος Λέοντας, όπως μας πληροφορεί και μία επιγραφή στην αψίδα του ιερού. 

Πιθανολογείται μάλιστα ότι η ονομασία Σκριπού -από το λατινικό scriptus- συνδέεται με τον μεγάλο αριθμό επιγραφών που βρίσκονται εντοιχισμένες στο ναό. Κατά την κατασκευή του ναού χρησιμοποιήθηκε άφθονο δομικό υλικό από τον γειτονικό αρχαιολογικό χώρο. 

Σήμερα σώζεται μόνο το καθολικό της μονής που είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου, αλλά και στους αποστόλους Πέτρο και Παύλο όπως αποδεικνύει το τρισυπόστατο Ιερό Βήμα. 

Πρόκειται για το πιο σημαντικό μνημείο από τη σειρά εκκλησιών του τύπου σταυροειδούς μεταβατικού στον ελλαδικό χώρο και είναι το μεγαλύτερο και πολυτελέστερο γνωστό μνημείο της εποχής έξω από την Κων/πολη. 

Ένα κατακόρυφο ηλιακό ρολόι, κοσμεί το ναό και φαίνεται ότι τοποθετήθηκε σ’ αυτόν το 874 μ.Χ. δηλαδή τη χρονολογία κατασκευής του καθολικού γεγονός που το τοποθετεί σαν το αρχαιότερο από όλα τα μεσαιωνικά – βυζαντινά κατακόρυφα ρολόγια της Ελλάδας, κατά τη διαπίστωση του αρχαιολόγου Α. Ορλάνδου.

Η Παναγία Σκριπού πανηγυρίζει στις 15 Αυγούστου, 23 Αυγούστου αλλά και στις 10 Σεπτεμβρίου, ημέρα κατά την οποία το έτος 1943 ο Ορχομενός και οι κάτοικοί του σώθηκαν, με θαύμα της Παναγίας κατά την παράδοση, από τους Γερμανούς που ήθελαν να κάψουν την πόλη και να σκοτώσουν τους κατοίκους της.

Στις 8 Σεπτεμβρίου του 1943, ανήμερα των Γενεθλίων της Παναγίας μας οι Ιταλοί συνθηκολογούν. Μία ομάδα από κατοίκους του Ορχομενού Βοιωτίας πλησιάζουν στον σιδηροδρομικό σταθμό της Λειβαδιάς και ζητούν από την εκεί Ιταλική φρουρά να παραδώσει τον οπλισμό της. Διαφορετικά, τους απειλούν πως θα δεχθούν επίθεση από τους αντάρτες που βρίσκονται στην περιοχή του Τζαμαλιού (Διονύσου).

Οι Ιταλοί αρνούνται να παραδοθούν και ενημερώνουν τους Γερμανούς, οι οποίοι αφού κύκλωσαν και αφόπλισαν τους Ιταλούς έστειλαν εναντίον των κατοίκων του Ορχομενού την άλλη μέρα, 9 του Σεπτέμβρη, απόσπασμα με τεθωρακισμένα. Οι κάτοικοι του Ορχομενού, που είχαν φθάσει στο μεταξύ στο σταυροδρόμι του Αγίου Ανδρέα, ανέτοιμοι και ανοργάνωτοι καθώς ήταν, σκόρπισαν στη γύρω περιοχή με κατεύθυνση οι περισσότεροι τον απόμερο Διόνυσο. Οι Γερμανοί όμως συνέχισαν την καταδίωξη με σκοπό να επιβάλλουν αντίποινα στον Ορχομενό, όπως ήταν η συνηθισμένη τακτική τους.

Το βράδυ της 9ης Σεπτεμβρίου μπαίνουν οι Γερμανοί στον Ορχομενό και συλλαμβάνουν εξακόσιους ομήρους. Ένα τμήμα μένει στην πόλη, ενώ ένα άλλο με τρία τανκς προχωρεί προς τον Διόνυσο.

Λίγο έξω από τον Ορχομενό είναι χτισμένη η πιο αρχαία Εκκλησία της Βοιωτίας (874 μ.Χ.), αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου - παλιό Μοναστήρι της Σκριπούς.

Είναι ακόμη μεσάνυχτα. Η φάλαγγα έχει προσπεράσει πεντακόσια πενήντα μέτρα τον Ναό, όταν ξαφνικά το πρώτο τανκ ακινητοποιείται στη μέση του δρόμου. Μπροστά τους οι Γερμανοί βλέπουν μια μεγαλόπρεπη γυναίκα με το χέρι υψωμένο σε απαγορευτική στάση. Το δεύτερο τανκ προσπαθεί να προσπεράσει το πρώτο, αλλά πέφτει σε ένα χαντάκι, ενώ το τρίτο τανκ ακινητοποιείται σε ένα χωράφι, μέσα από το οποίο προσπαθούσε να περάσει. Ξημέρωσε η 10η Σεπτεμβρίου. Ο Γερμανός διοικητής Χόφμαν ζήτησε από τους κατοίκους ένα τρακτέρ για να τραβήξει τα τανκς. Τότε συνέβη και κάτι άλλο Θαυμαστό: Τα βαριά αυτά άρματα μετακινήθηκαν από το τρακτέρ σαν άδεια σπιρτόκουτα!

-Θαύμα, Θαύμα! φώναξε ο διοικητής και ζήτησε από τους κατοίκους να πάει στην Εκκλησία. Εκείνοι τον οδήγησαν πράγματι στον Ναό. Ο Γερμανός στη Θεομητορική Εικόνα του τέμπλου αναγνώρισε τη γυναίκα που εμπόδισε τη φάλαγγα να προχωρήσει! Έπεσε αμέσως στα γόνατα και φώναξε με Θαυμασμό: -Αυτή η γυναίκα σας έσωσε! Να την τιμάτε και να τη δοξάζετε.

Ο Ορχομενός σώθηκε. Ο Χόφμαν διατάζει να ελευθερωθούν οι εξακόσιοι μελλοθάνατοι και υπόσχεται πως μέχρι το τέλος του πολέμου η πόλη δεν θα πάθει κανένα κακό. Οι κάτοικοι ευχαριστούν και δοξολογούν την Προστάτιδα Θεοτόκο για την ανέλπιστη σωτηρία τους.

Ο ήλιος γέρνει στη δύση. Τα τανκς φεύγουν με τα πυροβόλα κατεβασμένα, γιατί νικήθηκαν από την Υπέρμαχο Στρατηγό του Ορχομενού.

Για το λόγο αυτό η Παναγία της Σκριπούς, εκτός των άλλων ημερομηνιών. Γιορτάζει και στις 10 Σεπτεμβρίου με Λιτανεία και μεταφορά της Εικόνας, στον τόπο που ακινητοποιήθηκαν τα τανκς. Όσο ζούσε ο Χόφμαν, παρευρισκόταν κι αυτός σχεδόν κάθε χρόνο στις 10 Σεπτεμβρίου, για να ανάψει ένα κερί και να τιμήσει την Παναγία μας. Της αφιέρωσε μάλιστα ένα μεγάλο καντήλι και χρηματοδότησε την πρώτη Εικόνα με την απεικόνιση του Θαύματος.