Σήμερα είμαστε για Σαλέπι ! ! !

 

 

Το Σαλέπι είναι ένα ρόφημα θερμαντικό, (εξαιτίας και των μπαχαρικών που περιέχει), προληπτικό του κρυολογήματος και της γρίπης, φτιάχνει το κρυωμένο στομάχι, καταπραΰνει τα νεύρα, διώχνει το άγχος και την κούραση, χαρίζοντας ευεξία και εγρήγορση ταυτόχρονα. Είναι πλούσιο σε άμυλο και πολύτιμα μεταλλικά άλατα, όπως φώσφορο και ασβέστιο. Γι’ αυτό τονώνει όλο το σώμα, «από τα νύχια ως την κορυφή». Βοηθά εξασθενημένους από αρρώστιες οργανισμούς να ανακάμψουν και να αναρρώσουν γρηγορότερα. Περιέχει μια κολλώδη ουσία, τη βασσαρίνη, που όταν βράσει με νερό, δίνει αυτό το άριστο μαλακτικό κατά του βήχα και όλων των παθήσεων του θώρακα, αλλά και του στομάχου και των εντέρων. Υπάρχουν μαρτυρίες για ασθενείς από βαριάς μορφής δυσεντερίες, χωρίς ελπίδα να επιζήσουν, αφού δε μπορούσαν να δεχτούν καμιά τροφή. Δοκίμασαν να κρατηθούν στη ζωή, πίνοντας μόνο Σαλέπι για μήνες... Και όχι μόνο επέζησαν, αλλά σταδιακά ανάρρωσαν τελείως!!! Όσο για τις τονωτικές και αφροδισιακές του ικανότητες; Αυτές φαίνεται ότι εντείνονται χάρη στην προσθήκη και των μυρωδικών (κανέλας, γαρύφαλλου, πιπερόριζας).

Το Σαλέπι φτιάχνεται από τις ρίζες ενός φυτού, που ήταν γνωστό πολλούς αιώνες πριν στον Ελλαδικό, αλλά και στον ευρύτερο χώρο της ανατολικής Μεσογείου, με το όνομα Όρχις (Orchis mascula, της οικογενείας των Ορχιδεοειδών). Του αποδίδονταν ιδιότητες αφροδισιακές, γι’ αυτό και πέρασε στη λαϊκή παράδοση ως Σερνικοβότανο. Το βότανο που χάριζε στις γυναίκες αρσενικά παιδιά! Στις ρίζες αυτού του φυτού αναπτύσσονται κόνδυλοι που αποξηραίνονται, αλέθονται και από τη σκόνη τους γίνεται το θαυμάσιο αυτό αφέψημα, που «ευφραίνει και το στόμα και την ψυχή», όπως έλεγαν οι παλιοί. Και γνώριζαν με την απλοϊκή τους σοφία ότι και στο σώμα προσφέρει θαυμαστά οφέλη.

Πριν από πολλά χρόνια, όταν τύχαινε κάποιοι να ξενυχτήσουν, κατέβαιναν στην Πλατεία Ομονοίας για να αγοράσουν την εφημερίδα της επομένης ημέρας και μετά αναζητούσαν τον σαλεπιτζή για ένα ρόφημα που θα τους βοήθαγε να ξεχάσουν την παγωνιά της νύχτας. Εκεί στο στέκι του, όση ώρα αυτός ετοίμαζε το ζεστό ρόφημα, δημιουργούσε ένα κλίμα ευθυμίας αλλά και αντιπαραθέσεων, προκαλώντας τους πελάτες που περίμεναν μέσα στην παγωνιά, και θίγοντας θέματα που αφορούσαν την πολιτική επικαιρότητα, την καθημερινότητα και οτιδήποτε ήταν ικανό να «ανάψει τα αίματα». Έτσι οι θαμώνες ζεσταίνονταν έως ότου εκείνος ολοκληρώσει την παρασκευή του θαυματουργού ροφήματος.

Στην τούρκικη γλώσσα salep σημαίνει σαλέπι και salepci o παρασκευαστής και πωλητής του ποτού, ο σαλεπιτζής. Το σαλέπι είναι σκόνη από αποξηραμένους βολβούς διαφόρων ορχιδεοειδών. Η σκόνη βράζεται με ζάχαρη ή μέλι και αρωματίζεται με πιπερόριζα. Το ομώνυμο ποτό είναι θρεπτικό λόγω του αμύλου και της γόμας που περιέχει καθώς και θερμαντικό λόγω της παχύρρευστης μορφής του. Ο Σαλεπιτζής κρατούσε στο ένα χέρι ένα μεγάλο σαμοβάρι και στο άλλο ένα καλαθάκι, με ποτηράκια και τη ζάχαρη. Είχε βράσει από το σπίτι του το νερό με το σαλέπι. Στη βάση του σαμοβάρι είχε αναμμένα κάρβουνα, για να διατηρεί ζεστό το νερό. Η μεταλλική λάμα στο άκρο του σκεύους το σταθεροποιούσε, αλλά και κρατούσε το υγρό ζεστό μέχρι να πέσει στο ποτήρι! Δίπλα από το σαμοβάρι, είχε το ειδικό τραπεζάκι, για να στηρίζει τη ζάχαρη, την κανέλα και το δοχείο με το νερό, για να ξαναφτιάξει, αν του χρειαζόταν. Για το βράδυ, υπήρχε και μια λάμπα θυέλλης, που φώτιζε τον χώρο. Στην πλάτη, είχε πάντα κρεμασμένο ένα ξύλο, σαν τόξο, για να κρεμάει το σαμοβάρι και τη λοιπή πραμάτεια, σαν άλλαζε στέκι.